Pistachios information
⇐ دانستنی های پسته؟
⁉ آیا می دانید؟
۱. بیشترین سطح زیر کشت پسته کشور ایران مربوط به استان کرمان است.
۲. 90 درصد رقم کشت شده (پایه) در امریکا مربوط به رقم کرمان است.
۳. بیشترین عملکرد در بین رقم ها مربوط به رقم کله قوچی است.
۴. شهرت یافتن رقم کله قوچی و افرایش سطح زیر کشت مربوط به تولید بالای آن می باشد.
۵. انتخاب پایه مهمترین مسئله در زمان احداث باغات پسته می باشد.
۶. پایه کشت شده و رقم پیوندی باغات خراسان مربوط به کله قوچی است.
۷. در ایران حدود ۹۰ رقم و ۱۱ گونه پسته شناخته شده است.
8. ۳۰ رقم از۹۰ رقم شناخته شده در خراسان وجود دارد.
۹. رقم کله قوچی به علت زود گل بودن به سرمای بهاره حساس است.
۱۰. رقم کله قوچی به کمبود موادغذایی و آفت حساس می باشد.
۱۱. در بین ارقام پسته رقم احمد اقایی بیشترین سال آوری را دارد.
۱۲. درخت پسته 2 تا 1۲ سال را باید هر۱۰-۱۲ روز یکبار آبیاری نمود.
۱۳. درختان بارده را باید با برنامه بسته به زمان و نیاز آبیاری نمود.
۱۴. بهتر است درختان بارده را هر یک ماه یکبار سیراب کرد.
۱۵. بهتر است کود های آلی (گاوی، گوشفندی، مرغی و …) را به صورت کاملا پوسیده و چالکود استفاده کرد.
۱۶. بهترین عمق چالکود در درختان پسته ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر است.
۱۷. تاخیر در باز شدن جوانه ها، حالت جارویی شدن و ریز برگی مربوط به کمبود روی است.
۱۸. علائم بارز کمبود کلسیم قاشقی شده برگ ها در طول و تنک شدن خوشه ها است.
۱۹. آفتاب سوختگی و کاهش خندانی میوه مربوط به کمبود پتاسیم است.
۲۰. پتاسیم گیاه را به هر گونه تنش آبی خشکی و استرس های محیطی مقام می کند.
۲۱. بیشترین کمبود در درختان پسته مربوط به ازت است.
۲۲. زردی برگ های پیر و ارغوانی شده حاشیه برگ ها و ریزش برگ ها و میوه ها از علائم کمبود ازت است.
۲۳. اغلب خاک های ایران ازجمله خراسان، یزد، کرمان و ... دارای بافت آهکی با پی اچ بالا می باشند.
24. پی اچ اغلب باغات پسته ایران به علت آهکی بودن خاک ها و خشکسالی بین ۸ تا ۹ می باشد.
۲۵. قرمز شدن شاخه های یک ساله و ریزش برگ ها و خشک شده آن ها از علائم شوری است.
۲۶. استفاده بیش از حد یک عنصر باعث کاهش جذب عناصر دیگر در خاک می شود.
۲۷. بیشبود عنصر منیزیم در خاک باعث عدم جذب آهن، پتاسیم و کلسیم می شود.
۲۸. یکی از اثرات مخرب شوری تشنه بودن گیاه و کاهش حرکت مواد غذایی در خاک است.
۲۹. نمک های محلول در خاک شامل: کلر، سدیم، بیکربنات ها، سولفات ها و منیزیم می باشند.
۳۰. جوانه های گل نر زودتر از ماده ها باز می شوند.
۳۱. جوانه های گل ماده نوک تیز درحالی که جوانه های نر پخ کروی می باشند.
۳۲. تورم و تعداد جوانه های گل نر بیشتر از ماده ها است.
۳۳. زرد شدن برگ های بالایی درخت و کم حالی مربوط به کمبود آهن است.
۳۴. کمبود مس در خاک باعث عصایی شدن سرشاخه ها و تیره شده پوست درخت می شود.
۳۵. از استفاده بُر در خاک های شور باید اجتناب کرد.
۳۶. عنصر بُر یکی از عناصر ریزمغذی بوده که در افزایش عمر گرده ها مفید است.
۳۷. دادن آب زیاد و افزایش مدار آبیاری باعث شتشوی مواد غذایی درخاک می شود.
۳۸. به دلیل کم آبی و طولانی بودن دوره آبیاری شرایط جذب مواد غذایی در خاک فراهم نمی شود.
۳۹. پتاسیم نقش مهمی در مقاومت گیاه نسبت به شوری و آفات دارد.
۴۰. تعداد درختان نر به ماده باید ۱به ۹ باشد و حداقل 1 به ۲۰
۴۱. از علائم کمبود گرده (نر) پوکی و سقط جنین است.
۴۲. درختان پسته دو پایه بوده و گرده افشانی توسط باد صورت میگیرد.
۴۳. نوع هرس در درختان پسته جامی و شلجمی است.
۴۴. بهترین خاک برای کشت پسته خاک های لومی دوبر می باشد.
۴۵. درختان پسته برای تولید محصول خوب نیاز زیادی به کود دارند.
۴۶. به طور کلی نیاز پسته به ازت ۶۰۰ گرم به ازای هر درخت در سال است.
۴۷. کودهای ازت. فسفر و پتاسیم را کودهای پایه می نامند.
۴۸. کودهای ازت. فسفر وپتاسیم به علت حرکت کم درخاک باید در پاییز استفاده شوند.
۴۹. کودهای ازت. فسفر و پتاسیم به علت حرکت کم باید نزدیک ریشه استفاده کرد.
۵۰. علائم کمبود پتاسیم را می توان با محلولپاشی در ۳ نوبت رفع نمود.
۵۱. در خاک های آهکی و قلیایی کمبود روی و کلسیم شایع تر است.
۵۲. روی و بر باعث تسریع در رشد لوله گرده و افزایش تلقیح و تشکیل میوه می شود.
۵۳. حساس ترین زمان نیاز آبی پسته تیرماه می باشد.
۵۴. قبل از رسیدن کامل پسته دادن کود سفید همراه با آب باعث خندانی می شود.
۵۵. 45 درصد گرده افشانی در پسته بین ساعت ۹ تا ۱۱ می باشد.
۵۶. در ۸۲ درصد موارد باد در زمان گرده افشانی از سمت شرق می وزد.
۵۷. حداقل یک دانه گرده برای باروری پسته باید به گل ماده برسد.
۵۸. بهترین فاصله برای انتقال گرده نر به ماده کمتر از 20 متر است.
۵۹. گل های ماده در زمان باز شدن تا ۳ روز پذیرای گرده گل نر می باشند.
۶۰. گلدهی درختان نر ۷ روز زودتر از گل های ماده است.
۶۱. انتخاب ارقام نر و ماده ای که گلدهی یکسان داشته باشند از عوامل موفقیت گرده افشانی می باشد.
۶۲. شرایط آب و هوایی، رقم، پایه، بافت، خاک و شرایط تغذیه از مهم ترین فاکتورهای تولید و صادرات پسته است.
۶۳. عدم جریان هوا، بارش باران و وزش بادهای شدید و هوای طوفانی مانع گرده افشانی می شوند.
۶۴. در صورت عدم گرده افشانی گل ها ریزش می کنند و یا روی درخت ماده پوک می شوند.
۶۵. هرس و تغذیه بهترین روش برای کنترل سال آوری می باشد.
۶۶. هرس سالیانه برای تنظیم میزان بار به تناسب گیاه است.
۶۷. هرس به منظور حذف شاخه های آلوده، آفت زده و بیماری لازم و ضروری است.
۶8. حذف نرک ها، پاچوش ها وتنه جوش ها به افزایش میوه دهی کمک می کند.
۶9. رقم بادامی به جهت مقاومت در برابر کم آبی و بیماری گموز و پوسیدگی ریشه جهت پایه توصیه می شود.
۷۰. شور، تلخه، مرغ(فریز)، سلمه، قیاق از جمله علف های هرز باغات پسته می باشند.
۷۱ .کشت مستقیم بذر بهتر از نهال است، کشت نهال یا بذر نباید در داغ آب و یا روی پشته ها صورت گیرد.
۷۲.در صورت کشت خزانه ای نهال مدت زمان نباید بیش از ۱۲روز باشد.
۷۳. برای پیوند سربرداری سال دوم انجام شود.
۷۴. بهتر است فاصله مناسب بین ردیف ها ۶ متر و بین پشته ها 4 متر لحاظ شود.
۷۵. پیوند لوله ای وشکمی(T) برای پسته رواج دارد.
۷۶.پیوند لوله ای نسبت به بقیه ارجیت دارد.
۷۷.بعد ازعمل پیوند زنی آبیاری منظم وحذف پاجوش ها ضروری است.
۷۸. در انتخاب پیوندک ازکارشناسان باغبانی مشاوره بگیرید.
۷۹. آفت پسیل مهم ترین آفت درختان پسته است.
۸۰. پسیل پسته زمستان به صورت حشره کامل سپری می کند.
۸۱. پسیل پسته زمستان را در زیر پوستک ها، شکاف و درز تنه ها پای درخت زیر خاک می گذراند.
۸۲. شخم زمستان و یخ آب زمستانه کمک موثری به کاهش آفت می نماید.
۸۳. پسیل پسته همزمان با گرم شدن هوا در بهار فعالیت وتخم ریزی می کند.
۸۴. بهترین مناطق برای کشت پسته مناطق با ارتفاع ۹۰۰ تا ۲۰۰۰ متر از سطح دریا است.
۸۵. میوه پسته از نظر گیاهشناسی در ردیف میوه های شفت قراردارد.
۸۶. زمان حساس به خسارت پسیل پسته اوایل شروع مغز بستن است که باعث پوکی ونیم مغز شدن محصول می شود.
۸۷. ریزش جوانه های سال آینده ازخسارت احتمالی پسیل پسته است.
۸۸. درخاک های شنی رسی با بافت سبک بیشترین تولید صورت می گیرد.
۸۹. تحمل پسته به شوری تا۸۰۰۰ دسی زیمنس برمی باشد.
۹۰. درشوری بیش از۱۱هزار نباید پسته کشت کرد.
۹۱. دراسفندماه زمان متورم شدن جوانه ها محلولپاشی موثراست.
۹۲. درخت پسته بیشترین نیاز به پتاسیم را در زمان پرشدن دانه و مغز دارد.
۹۳. در خاک های شو با پی اچ بالا جذب عناصرغذایی کمتر می شود.
۹۴. بهترین روش مبارزه با سوسک سرشاخه خوار مبارزه مکانیکی است.
۹۵.در بین کشاورزان پسیل پسته به شیره خشک و زنجره به شیره تر معروف است.
۹۶. بهترین زمان برداشت زمانی است که ۶۰ تا۷۰ درصد پوست میوه قرمز شود.
۹۷. برای کاهش پی اچ خاک گوگرد و کودهای با گرایش اسیدی توصیه می شود.
۹۸. بهترین راه افزایش مواد آلی وسبک کردن خاک مصرف کود حیوانی است.
۹۹. در مواقع سم پاشی یا محلولپاشی از آب شور استفاده نگردد.
۱۰۰. بیشترین عامل ریزش و پوکی دانه ها مربوط به تغذیه گیاه است.
۱۰۱. در پسته رشد ریشه حدود ۲ الی۳ برابرسرشاخه ها می باشد.
۱۰۲. دراسفندماه مقدار۲۰۰ کیلوگرم کود سفید-اوره جهت استارتر داده شود.
۱۰۳. یکی از راه های انتقال نماتد نهال آلوده، ادوات و کشاورز است.
۱۰۴. برای تشخیص آهکی یا گچی بودن خاک کافی است مقداری آب باطری ماشین روی خاک ریخته شود اگر جوش آورد خاک آهک وگرنه گچی است.
۱۰۵. درمناطقی که با آب شور آبیاری می شود از اسید بوریک استفاده نشود.
۱۰۶. درختان پسته در ۳ سالگی بالغ می شوند، پس قبل از بالغ شدن نباید پیوند انجام شود.
۱۰۷. عارضه لکه پوست استخوانی که به صورت سیاه شدن پوست پسته می باشد با چندین نوبت محلولپاشی کلسیم برطرف می شود.
۱۰۸. یکی از راه های اصلاح خاک های شور وقلیایی خارج ساختن املاح از ناحیه ریشه است.
۱۰۹. مهم ترین ارقام پسته ایران کله قوچی، اوحدی، اکبری، بادامی واحمد اقایی می باشد. ممتاز، بادامی زرند، سفیدنوق، خنجری دامغان، قزوینی، لب ماتیکی از جمله سایر ارقام پسته می باشند.
۱۱۰. تحمل درختان به گرما تا+۴۰ درجه سانتی گراد و-۲۰ درجه سانتی گراد می باشد.
۱۱۱. هرس بهتر است بعد ازریزش برگ ها در زمان خواب گیاه انجام شود.
۱۱۲. هرس فرم در پسته تا قبل از باردهی ضروری است.
۱۱۳. بهترین راه برای اصلاح خاک های قلیایی اضافه کردن سولفات کلسیم یا گچ است.
۱۱۴. درختان نر تا هفت روز گلدهی می کنند.
115. درختان ماده تا ۳ روز توان دریافت گرده نر را دارند.
116. دما، رطوبت و باد ۳ عامل مهم در زمان گرده افشانی هستند.
117. میوه پسته از نظر گیاهشناسی در ردیف میوه های شفت قراردارد.
118. مرحله نونهالی در پسته ۵ سال طول می کشد.
119. اولین قدم در احداث باغات پسته مطالعه دقیق شرایط آب وهوایی است.
120. نیاز سرمایی درختان پسته 600 تا 1200ساعت دمای بین 0 تا 7 درجه سانتی گراد می باشد.
121. رقم کله قوچی 600 تا 800 ساعت نیاز سرمایی لازم دارد.
122. رقم اکبری 1200ساعت نیاز سرمایی لازم دارد.
123. بهترین مناطق برای کشت پسته مناطق با ارتفاع ۹۰۰ تا ۲۰۰۰ متر از سطح دریا است.
مسعود مهرپرور کارشناس ارشد گیاهپزشکی