اقدامات کشاورزی

Color cards in agriculture

⇐ اهمیت استفاده از کارت‌های رنگی در کشاورزی؟

⁉ کاربرد کارت‌های رنگی جلب کننده حشرات ؟

●   در طي سال هاي اخير به دليل روشن شدن اهميت كاهش مصرف سموم، با افزايش فشار در جهت به حداقل رساندن كاربرد آفت كش ها مواجه هستیم و این امر موجب گردیده تا استفاده از انواع روش های مکانیکی ، زراعی ، بیولوژیک و غیرشیمیایی مجدداً جایگاه خود را بدست آورده باشند .

●   يكي از عوامل مكانيكي موثر جهت پایش و كاهش جمعيت آفات در چهار چوب مبارزه تلفيقي ، استفاده از تله ها و کارت های رنگي چسبنده بوده، بطوری که استفاده از کارت‌های رنگی یا تله‌های چسبی يكي از آسان ترين و كم هزينه ترين روش هاي مبارزه با آفات حشرات و یا شناسایی آفت‌ها مي باشد.

●   کارت های رنگی چسبدار برای تشخیص حضور، ردیابی و پایش آفت، مبارزه به روش شکار انبوه بدون استفاده از جلب کننده ها و گاهی همراه با فرمون ها و سایر جلب کننده ها استفاده می شوند.

●   استفاده از کارت های رنگی یک روش غیر شمیایی برای مبارزه با حشرات است که عموما بیشتر در گلخانه‌ها کاربرد دارد.

●   بسیاری از آفت‌های گلخانه مانند انواع شته‌ها، مگس سفید بالک، تریپس ها، به رنگ کارت ها علاقه‌مند بوده و جذب این رنگ ها شده و به آن می‌چسبند.

از این روش می‌توان برای شناسایی آفت و همچنین کنترل آفت‌ها در گلخانه ها، باغات یا مزارع استفاده کرد.

⁉ مکانیسم اثر کارت‌های جلب کننده حشرات ؟

●   حشرات نسبت به رنگ هايي كه دارای طول موج 650- 300 نانومتر هستند بینا مي باشند و عكس العمل نشان مي دهند و به سمت آن جلب شده و حرکت با پرواز می کنند.

●   در بین طیف وسیعی از رنگ های موجود، رنگ زرد و آبی دارای بهترین طول موج جلب کنندگی می باشد. که کارت‌های زرد دارای قدرت جذب بالاتری هستند.

●   معمولا حشرات به طیف خاصی از رنگ های زرد و آبی حساس هستند و به شدت به طرف آن جذب می شوند.

●   از کارت و نوارهای زرد و آبی برای ردیابی و شکار انبوه استفاده می شود.

بدین منظور کارت ها و نوارهایی که طیف رنگی خاص و قدرت چسبندگی بالایی دارند تهیه و مورد مصرف قرار می گیرند،

حشره پس از برخورد با این نوارها و کارت ها به آن ها چسبیده به دام می افتد و بدون تحرک از بین می رود.

⁉ کاربرد کارت های رنگی جلب کننده در شکار حشرات؟

● رنگ زرد دارای بهترین طیف جلب کنندگی برای آفاتی نظیر :

مگس میوه مدیترانه ای ، مگس گیلاس و آلبالو ، مگس زیتون ، سفید بالک ها ، مگس های مینوز ، انواع شته ، زنجرک ها ، پسیل ها ، مگس قارچ وحتی برخی شب پره ها می باشد .

● رنگ آبی دارای بهترین طیف جلب کنندگی برای انواع تریپس ها است .

⁉ جنس و ابعاد کارت های جلب کننده حشرات ؟

● کارت‌های تله حشرات دارای رنگ‌های مختلفی از جمله آبی و زرد می‌باشد.

● جنس این کارت‌ها از پلاستیک براق PVC بوده و سایز این کارت‌ها معمولاً ۲۰ در ۳۰ سانتی متر می‌باشد.

● این محصولات در برابر UV  مقاوم بوده و چسب آن با دوام است، قدرت جذب بالایی دارند و استفاده از آن ها نیز راحت می باشد.

● دما و رطوبت در روی کیفیت آن ها تاثیر منفی ندارد.

● معمولا دو طرف کارت ها قابلیت جذب و چسبندگی را دارد.

● معمولا بر روی این کارت ها خطوط مشبک برای تخمین جمعیت و شمارش حشرات شکار شده درواحد سطح وجود دارد.

⁉ روش استفاده از کارت های جلب کننده حشرات ؟

●   در محصولاتی که رشد عمودی دارند کارت ها باید در دو سوم ارتفاع بوته آویزان شوند و همواره با رشد گیاه به سمت بالاتر کشیده شوند.

اما در محصولاتی که رشد افقی دارند و معمولا رونده اند این کارت ها می بایست به وسیله نگهدارنده های چوبی یا سیمی در سطح بالایی گیاه مستقر شوند.

معمولا این کارت ها خود نیز بصورت عمودی (عمود بر زمین) قرار می گیرند اما برای شکار مگس مینوز بهتر است بصورت افقی نصب گردد.

محل نصب کارت های آبی معمولا نزدیک به تاج گیاه و در فلصله بین تنه و سرشاخه ها می باشد که همراه با رشد گیاه بالا کشیده می شود.

●   استفاده از کارت و نوار زرد و آبی بهترین وسیله برای تشخیص و کنترل آفات قبل از خسارت انبوه به گیاه می باشد، بدون اینکه کمترین استفاده ای از سموم شیمیایی صورت بگیرد.

این کارت‌ها را باید در کنار گیاهان در گلخانه با فاصله کم قرار داد. فاصله بین کارت‌ها بستگی به نوع گلخانه و نوع آفت‌های موجود می‌باشد.

⁉ حداقل مصرف و نصب کارت های جلب کننده حشرات جهت ردیابی :

۱عدد در هر۲۰۰ مترمربع ( مصرف تقریبی ۵۰ عدد در هکتار)- پوشش دایره ای به شعاع ۸ متر

⁉ حداکثر تعداد مصرف و نصب کارت های جلب کننده حشرات جهت شکارانبوه :

۱عدد در۱۰ مترمربع ( مصرف تقریبی ۱۰۰۰ عدد در هکتار) – پوشش دایره ای به شعاع ۲ متر

⁉چه حشراتی را می توان بوسیله کارت‌های جلب کننده حشرات و تله شکار کرد؟

●   سفیدبالک ها یا مگس های سفید، مگس های مینوز، انواع شته ها، مگس های قارچ، زنجرک ها، پسیل ها (پسیل پسته و گلابی و …) و سایر حشرات ریز جثه به سمت کارت یا نوارهای زرد و تریپس ها به سمت کارت و نوارهای آبی جذب می شوند.

●   از این کارت‌ها همچنین می‌توان در گاوداری‌ها، دامداری ها، سالن های پرورش قارچ، گلدان های خانگی و هرجایی که حشرات با تعداد زیاد وجود دارند و موجب آزارواذیت و خسارت می شوند استفاده کرد.

✔ از قرار دادن کارت‌ها در معرض گرد و خاک خودداری کنید، زیرا باعث کم شدن میزان چسبندگی و کارایی کارت خواهد شد.

⁉ به طور کلی مزیت‌های استفاده از کارت‌های جلب کننده حشرات و تله در کنار گیاهان عبارتند از:

1- کاهش استفاده از سموم کشاورزی شیمیایی.

2- شناسایی آفت‌ها و تعداد جمعیت آفت‌ها در محیط گلخانه، باغ یا مزرعه.

3- کنترل و نابودی آفت‌ها.

4- پیشگیری از افزایش جمعیت آفت‌ها با نابودی حشرات بالغ با کاهش میزان تخم ریزی مانند شکار شپشک آردآلود نر که قادر به پرواز می‌باشد.

⁉ جمع بندی؟

●   تجربه نشان داده است که استفاده از این دو نوع کارت زرد و آبی بهترین وسیله برای تشخیص و کنترل آفات قبل از خسارت انبوه به گیاه می باشد، بدون اینکه کمترین استفاده ای از سموم شیمیایی صورت گیرد؛ استفاده از این کارت ها بسیار ساده است و در هر محلی بسادگی نصب می شود.

مسعود مهرپرور کارشناس ارشد گیاهپزشکی

The importance of using seaweed in agriculture

⇐ اهمیت مصرف جلبک دریایی در کشاورزی؟

●   جلبک دریایی دارای بیش از ۶۰ نوع مواد ارزشمند معدنی و آلی بوده که مواد معدنی آن شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم،  کلسیم، منیزیم، آهن،  گوگرد و… مواد آلی آن شامل اسید های آمینه، آلجنیک اسید، گلوسیدها، فیتو هورمون ها، ویتامین ها و… می باشد که هر کدام از این ترکیبات به طور اختصاصی نقش متفاوتی در بهبود خصوصیات فیزیکی، بیولوژیکی و شیمیایی در گیاه ایفا می کنند.

●   بیشتر محصولات تولیدی بر پایه جلبک‌های دریایی از جلبک‌های قهوه ای (Phaeophyta)، و به طور خاص از گونه آسکوفیلوم نودوسوم (Ascophyllum nodosum)  استخراج می‌شوند.

● کودهای جلبک دریایی از مواد ارگانیک به وجود می‌آیند و طیف گسترده ای از مواد غذایی با ارزش را برای مراحل مختلف رشد گیاهان تأمین نموده و در اختیار آن‌ها قرار می‌دهند.

⁉ فواید جلبک دریایی در گیاهان؟

۱-افزایش تحمل گیاهان به استرس و تنش های ناشی از عوامل محیطی (خشکی، شوری و افزایش دما) ، فیزیولوژیکی و تغذیه ای

۲- تقویت سیستم دفاعی گیاهی در برابر بیماری ها

۳- تاثیر بر میزان رشد و حجم ریشه

۴- افزایش میزان فتوسنتز کلروفیل و سبزینگی گیاهان

5- تحریک هورمون‌های رشد از جمله سایتوکینین ، اکسین و جیبرلین و...

6- محرک رشد، جوان سازی گیاهان، تحریک ریشه زایی قلمه، نشا و بذر

7- شکوفه دهی و جلوگیری از ریزش گل، افزایش سایز و  رنگ دهی میوه

مسعود مهرپرور کارشناس ارشد گیاهپزشکی

The importance of mite damage in agriculture

⇐اهمیت خسارت کنه در کشاورزی؟

⁉ کنه های نباتی درختان؟

   کنه ها یکی از انواع آفت های گياهان زراعی و باغی محسوب می شوند که پلی فاژ (دارای میزبان های متنوع) بوده و از مهم ترین بندپایان هستند.

کنه ها بسیار ریز بوده و با چشم غیرمسلح قابل رویت هستند.

کنه ها تقريبا در تمام مناطق دنيا انتشار دارند و از اهميت اقتصادي زيادي برخوردار هستند.

کنه ها در باغات مرکبات، باغات پسته، گلخانه ها و کشت های زراعی، درختان و درختچه هاي جنگلي و غير مثمره انواع زيادي از گياهان زينتي و … با تغذیه و فعالیت خود ایجاد خسارت می‌کنند و حتی روی محصول سال بعد هم اثر می گذارند.

⁉  زیست شناسی؟

دوره رشد و نمو و فعالیت کنه ها بستگی کامل به دما و رطوبت دارد.

در بهار  كه هوا خنک است فعالیت كنه كم است اما جمعیت و خسارت آن درتابستان به بالاترین حد می رسد.

با گرم شدن هوا فعالیت کنه ها شدید تر شده و در اوایل تابستان که هوا گرم و خشک است، با افزایش تولیدمثل جمعیت آن ها بسیار بالا می‌رود.

●   این آفت زمستان را معمولا به صورت ماده بالغ و یا تخم در لابلای فلس جوانه ها ، بقایای گیاهی ، زیر کلوخه ها ، روی گیاهان همیشه سبز و علف های هرز حاشیه مزرعه و یا سطح باغ سپری می کنند.

کنه ها در هر فصل زراعي/باغی چندين نسل ايجاد مي كنند و حتی مي توانند تا بيش از 15 نسل در سال توليد كنند.

⁉  نحوه خسارت؟

●   کنه ها در اوایل بهار همراه با رشد جوانه های درخت اعم از رویشی یا زایشی فعالیت خود را شروع و به سمت بافت های تازه نرم و آبدار گیاه حرکت و از شیره گیاه تغذیه می کنند و همزمان بزاق مترشحه خود را به بافت میزبان تزریق می نمایند.

●   کنه ها داراى قطعات دهانى برنده و مکنده اند و با تغذيه بوسيله خرطوم از سطح زيرين برگ شيره نباتي را مي مكند، به اين ترتيب که زمان تغذيه ابتدا بافت گياه را پاره کرده و پس از خروج شيره گياهى آن را می مکند.

در اين حالت مقدارى از آب گياه از محل پاره شدن تبخير می شود و به اين علت برگ ها و ميوه ها به شدت می ریزند.

⁉ علایم خسارت؟

☘ تغییر شکل ظاهری درخت

☘ باریک شدن برگ ها و برگ ریزی شدید

☘ چین دار شدن پهنک و کناره برگ ها

☘ تغییر شکل شدید جوانه و سرشاخه های درختان

☘ ایجاد تار عنکبوتی (کنه های  تارتن ، كنه دو لكه اي)، لکه های موزائیکی و ابلقی روی سطح برگ ها (کنه حنایی گوجه فرنگی)

☘ ایجاد زنگ‌زدگی روی میوه (کنه زنگار مرکبات)

☘ ایجاد خال های زگیل مانند و متورم روی برگ (کنه های گال زا)

☘ در اثر خسارت و آلودگی شدید برگ ها به صورت نقره ای و پودرهای سفید رنگ ریزی روی برگ مشاهده می شوند.

✔  معمولا در باغاتی که گرد و خاک و یا محل رفت و آمد گله گوسفندان باشد، کنه ها بیشتر دیده می شوند.

⁉ خسارت کلی؟

☘ عدم مغزبندی کامل میوه و دانه

☘ ضعف عمومی درخت

☘ ریزش پوک و جوانه های سال آینده

☘ کاهش بازار پسندی میوه و محصولات کشاورزی

⁉ زمان سم پاشی؟

● سمپاشی اول : پیش بهاره ( از آغاز تورم جوانه تا قبل از باز شدن جوانه )

● سمپاشی دوم : با مشاهده 3-5 عدد از مراحل متحرک کنه روی یک برگ است.

⁉ کنترل و مبارزه ؟

● شستشوي درختان با آب خالص

● پیشگیری با شستشوی های منظم درختان با محلول پاشی های دوره ای کود و تغذیه ای

● شستشو و محلول پاشی با صابون کشاورزی به نسبت 1 در هزار یا ریکا

● استفاده از سموم شیمیایی تحت نظر کارشناس گیاهپزشکی

⁉ سموم پیشنهادی؟

استفاده از سموم کنه کش اختصاصی یا حشره کش های زیر به میزان 1 در هزار بسته با در نظر گرفتن تراکم آفت و میزان آلودگی

⬅️ سم کنه کش نئورون (بروموپروپیلات) موثر بر روی مراحل تخم، پوره و بالغ کنه ها

⬅️ سم کنه کش فن پیروکسی میت (ارتوس)  موثر برای سنین مختلف پوره ، کنه بالغ و تخم

⬅️ سم کنه کش پروپارژیت (امایت) موثر برای کنترل حالات متحرک طیف وسیعی از کنه های گیاهی

⬅️ سم کنه کش هگزی تیازوکس (نیسورون) موثر بر روی تخم، لارو و پوره کنه ها

⬅️ سم کنه کش کلوفنتزین (آپولو) موثر بر روی تخم

⬅️ سم حشره کش و کنه کش آبامکتین (ورتمیک) موثر بر همه حالات متحرک کنه­ ها

✔ استفاده متناوب از كنه كش هاي مختلف الزامي است تا از بروز مقاومت در کنه ها به سموم کنه کش پیشگیری و جلوگیری شود.

مسعود مهرپرور کارشناس ارشد حشره شناسی

Control measures in the garden

⇐ اقدامات کنترلی ؟ Control measures

به هر روشی که از ورود آفات یا حشرات و بیماری به مرحله ای که در آن موجب زیان اقتصادی می گردد، جلوگیری نماید، کنترل گفته می شود.

⇐ روش‌های مختلفی برای مبارزه با آفات، بیماری ها و علف‌های هرز وجود دارد که عبارتند از:

• پیشگیری                                                 Prevention
• کنترل مکانیکی                        Mechanical Control
• کنترل زراعی                                          Crop control
• کنترل بیولوژیکی                          Biological control
• کنترل شیمیایی                            Chemical control
• کنترل تلفیقی                             Integrated control
• مدیریت تلفیقی آفات
• Integreated Pests Manegement

⁉ پیشگیری؟ Prevention

⇐ عبارتست از اقدام‌ هایی که به منظور حفظ سلامتی گیاهان و درختان و جلوگیری از بروز بیماری در آن ها صورت می‌گیرد.

مقصود از پیشگیری اولیه، پیشگیری قبل از ایجاد بیماری با کنترل علل و عوامل خسارتزا می‌باشد.

از مهم ترین اقدامات پیشگیری می توان موارد زیر را نام برد:

⬅️ تقویت درخت با مصرف عناصر غذایی کافی و آبیاری به موقع

⬅️ تهیه بذور سالم و عاری از آلودگی و بیماری و …

⬅️ استفاده از نشا و قلمه های سالم

⬅️ کشت واریته های مقاوم و اصلاح شده

⬅️ کنترل حشرات ناقل

⬅️ از بین بردن پناهگاه های آفات و حشرات

⬅️ جلوگیری از سرایت و نفوذ آفات و بیماری های مهم گیاهی از کشور یا منطقه ای به نقاط دیگر

⬅️ نوردهی و سولاریزه کردن خاک

⬅️ استفاده از مواد چسبنده اطراف تنه درختان که مانع بالارفتن لارو، سوسک و شب پره ها از تنه درختان و تغذیه ازبرگ ها در شب می شود.

⬅️ استفاده از چسب پیوند و باغبانی و رنگ آمیزی تنه درختان با مواد پوششی

⬅️ استفاده از رول زرد ، نوار و کارت های زرد و آبی چسبنده و جلب کننده حشرات

⬅️ استفاده از تله های نوری، سطلی، تشت پلاسیتکی، قیفی، مكفيل، دلتا و …

⬅️ استفاده از تله های فرمونی که با داشتن فرمون جنسی ماده ، موجب جلب نرهای همان گونه مـی شـود.

⁉ کنترل مكانيكي؟ Mechanical Control

⇐ در این روش از ابزار، تجهیزات و ادوات مکانیکی برای انجام مبارزه استفاده می شود.

✔ این روش در پیشگیری، محافظت و ریشه کنی عوامل خسارتزا کاربرد دارد.

✔ جمع آوری مراحل و اندام های مختلف عوامل خسارتزا و حذف آن ها با استفاده از:

⬅️ پیچیدن نوارها و باندها دور تنه درختان برای گرفتن لاروها و شفیره ها و یا حشرات زمستان گذران با ايجاد يك لايه پوست مصنوعي روی پوست درخت با بستن گوني كنفي، كارتن لانه زنبوري و … دور تنه درختان امکان پذیر می باشد.

✅ پيچيدن گوني دور تنه درختان باغات پسته جهت مبارزه با كرم(لارو) و شفيره ، سوسک و حشرات زمستان گذران در 40 ـ 15 سانتي‌متري تنه درخت از سطح زمين جهت کاهش جمعيت پروانه پوستخوار و چوب‌خوار ، پروانه جوانه‌خوار؛ پروانه برگخوار ، پروانه مغز‌خوار و سن‌ پسته ، سرخرطومی پسته ، زنبور مغزخوار طلایی و زنبور مغزخوار سیاه پسته ، پسیل و زنجره پسته ، شپشک و سپردار واوی پسته بسیار موثر و مفید می باشد.

❌ باز كردن کارتن ها در اسفندماه، جمع آوری و حذف بقاياي گياهي آلوده و باقي مانده در مزرعه و باغ با هدف جلوگیری از انتقال آلودگي به سال بعد از مهم ترین اقدامات لازم جهت کنترل آفات زمستانه می باشد.

⬅️ استفاده از فنس، توری فلزی ، سیمی و …

⬅️ استفاده از شعله افکن

⬅️ اسفاده از تیمارهای دمایی در مدیریت حشرات مضر و آفات انباری

⬅️ استفاده از سرما، گرما، رطوبت و خشکی و …

⬅️ اسفاده از اشعه های الکترو مغناطیسی (نور ماوراء بنفش، اشعه ایکس، گاما، آلفا و بتا)

⁉ کنترل زراعی؟ Crop control

⬅️ رعایت تناوب زراعی و آیش

⬅️ اجرای سیستم های چند کشتی

⬅️ تغییر در تاریخ و برنامه های کاشت و برداشت و …

⬅️ هرس شاخه‌هاي آلوده و سوزاندن آن ها

⬅️ کنترل علف های هرز، جمع آوری و از بین بردن آن ها

⬅️ وجین دستی برای کنترل انتخابی علف های هرز

⬅️ کج بیل زنی برای کنترل علف های هرز بذر رسته ، یکساله و دوساله

⬅️ استفاده از خاک پوشی (علوفه خشک ، کاه ، خاک اره ، براده های چوب ، کاغذ های باطله ، پلاستیک سیاه) برای خفه کردن گیاهان و علف های هرز

⬅️ یخ آب زمستانه

⬅️ شخم زمستانه

⬅️ کولتیواتور زدن و سله شکنی

⁉ کنترل بیولوژیکی؟ Biological control

⇐ در این روش، از این عوامل مفید که بطور طبیعی در محیط یا بر روی محصول وجود دارند حمایت و حفاظت شده و یا پس از تکثیر و پرورش به صورت مصنوعی، در محیط موردنظر رهاسازی می‌شوند تا با شکار، زندگی انگلی و یا ایجاد بیماری در آفت، باعث تضعیف یا مرگ آن ها می شود .

⬅️ استفاده از موجودات زنده و حشرات مفید جهت کاهش جمعیت آفات و بیماری ها و از بین بردن آن ها

⬅️ استفاده از گیاهان تله

⬅️ استفاده از حشرات شکارگر و شکارچی

⬅️ استفاده از حشرات پارازیتوئید و انگل‌ حشرات

⬅️ استفاده از باکتری خوارها، پارازیت های قارچی، پارازیت های نماتد و …

⬅️ به کارگیری تکنیک عقیم سازی حشرات

⁉ کنترل شیمیایی؟ Chemical control

⇐ در این روش از سموم مختلف شیمیایی و سمپاشی بر روی گیاه قبل از حمله و یا هنگام بروز آفات استفاده می شود.

مبارزه شیمیایی از سایر روش های مبارزه در دفع آفات و بیماری ها موثر بوده و بعلت اجرای ساده، کمی هزینه و وسعت عملیات، بیشتر مورد توجه و بهره برداری است.

✔ استفاده از سموم شيميايي بسيار كاربردي و سريع است اما به دليل داشتن اثرات جانبي زيست محيطي و آلوده کردن محیط زیست، به هم زدن تعادل طبیعی آن، ایجاد پدیده‌ی مقاومت در حشرات و به جا ماندن باقی‌مانده‌ سموم در فرآورده‌های کشاورزی چندان توصيه نمي شود و آخرین روش کنترل برای رسیدن به نتیجه‌ی نهایی محسوب می‌شود.

⬅️ استفاده از حشره کش، قارچکش، علف کش، كنه كش، جونده كش، حلزون كش و ….

⬅️ استفاده از سموم شیمیایی با در نظر گرفتن نحوه کاربرد آن ها (تماسی، گوارشی و تنفسی) و بر حسب میزان نفوذ آن ها (سطحی، نفوذی وسیستمیک)

⬅️ ضدعفونی بذور

⬅️ ضدعفونی خاک

⬅️ گرد پاشی و محلول پاشی

⬅️ محلول پاشی روغن های امولسیون شونده ولک

⬅️ استفاده از ترکیبات غیر معدنی محتوی مس، گوگرد و …

⬅️ استفاده از طعمه های مسموم و اختلاط مواد غذایی با سموم مختلف

⬅️ استفاده از آنتی بیوتیک ها نظیر استرپتومایسین و یا ترامایسین و …

⁉ کنترل تلفیقی؟ Integrated control

کاربرد روشهای مختلف مبارزه برای کنترل آفات بخصوص استفاده توام از دو یا چند روش را کنترل تلفیقی می گویند.

⁉ مدیریت تلفیقی آفات؟

Integreated Pests Manegement – IPM

⇐ یک سیستم مدیریتی برای پیشگیری و درمان بیماری ها و آفات گیاهی است که با در نظرگرفتن مسائل اقتصادی، اجتماعی ، ملاحظات زیست محیطی و جمعیت آفات ، روش هایی را برای مبارزه توصیه می کند که خسارت ناشی از بیماری های گیاهی و آفات به زیر سطح زیان اقتصادی کاهش یابد.

مسعود مهرپرور کارشناس ارشد گیاهپزشکی

Birdfix fungicide

⇐ قارچکش بردوفیکس ؟

⁉ عوامل بیماری زایی قارچی و باکتریایی؟

● در باغات همواره به صورت سالانه جمعیت زیادی از عوامل بیماری زایی باکتریایی و قارچی رو به گسترش اند و به اشکال مختلف این عوامل بیماری زایی زمستان گذرانی می کنند .

● بسته به شرایط جوی سالانه (سال های پربارش و کم بارش) شدت عوامل بیماری زایی قارچی و باکتریایی قابل تغییر بوده به طوری که در سال های پر بارش گسترش این بیماری ها شدید تر میباشد.

لذا کنترل این عوامل بسیار حا‌یز اهمیت میباشد، چرا که در صورت عدم کنترل باعث زوال و نابودی باغ میگردد.

✔ جهت کنترل امراض وعوامل بیماری های قارچی و باکتریایی نیاز به استفاده از ترکیبات قارچکشی نظیر اکسی کلرور مس، بردو، الیت و... می باشد.

⁉ سم قارچ کش و باکتری کش ارگانیک بردو؟

● ترکيب بردو که با مخلوط کردن محلول سولفات مس Cu SO4 و دوغاب هيدراکســـيد کلسيم (آهک) 2(Ca(OH و مقداری چسب به دست می‌آيد، پس از قرار گرفتن روی گياه، دراثر رطوبت و گازکربنيک به تدريج تبديل به ترکيبات کمپلکسی می­شود که مرتباً يون مس محلول آزاد مي‌کنند. ترکيب بردو طيف وسيع‌تری از ساير سموم مسی در کنترل بيماری‌های قارچی و باکتريایی گياهان باغی، زراعی، گرمسيری، سردسيری و زينتی دارد و تا حدودی نيز حتی دور کننده حشرات محسوب می‌شود.

● اثر قارچ‌کشی و باکتری‌کشی ترکيبات مسی مربوط به آزاد شدن يون مس مي‌باشد. با خنثی شدن سولفات مس با هيدراکسيد کلسيم ترکيب بردويی، در حالت کلوئيدی و بدون بافت کريستالی به دست آمده که به صورت توده‌ای بهم چسبيده و يکنواخت با سطح تماس کامل، بخوبی بروی گياه مي‌نشيند. ولی ساير ترکيبات مسی مثل اکسی کلرور مس بعلت داشتن بافت کريستالی دارای ذرات جدا ازهم بوده و با سطح تماس کمتر روی گياه مینشيند. خاصيت چسبندگی طولانی مدت، ترکيب بردو در حفظ درختان و کنترل بيماری‌ها قابل توجه می‌باشد.

● بردو به دو صورت محلول بردو و خمیر بردو قابل مصرف میباشد، ترکیبات اصلی این ماده سولفات مس ۵ آبه و کربنات کلسیم می باشد. در زیر دستورالعمل تهیه محلول بردو را شرح می دهیم

⁉️ طرز تهیه محلول بردو؟

● محلول بردو عبارتست از کات کبودی که به وسیله آهک خنثی شده باشد.

❌ باید توجه داشت ترکیب بردو باید به اندازه مصرف روزانه تهیه شده و از مصرف آن در روزهای بعد خودداری شود.

● جهت مصرف در زمستان چون درختان فاقد برگ می باشند، با دز ۵ تا ۱۰ در هزار قابل تغییر می باشد، یعنی اگر آلودگی به قارچ کم بود ۵در هزار و اگر آلودگی زیاد بود تا ۱۰ در هزار قا بل مصرف است.

● جهت مصرف در زمانی که درختان برگ دارند با دز ۲ تا ۵ در هزار قابل تغییر میباشد، یعنی اگر آلودگی به قارچ کم بود با دز ۲ در هزار و اگر آلودگی به قارچ زیاد بود تا ۵ در هزار قابل مصرف است.

⁉️ مثال: ساخت بردوفیکس ۱۰ در هزار چگونه است؟

⬅️ مرحله اول

۱۰ کیلوگرم سولفات مس و ۱۰ کیلوگرم آهک ، توزین و آماده می کنیم.

⬅️ مرحله دوم

سولفات مس را با آب ولرم حل می کنیم (۱۰ کیلوگرم سولفات مس را می توانیم در ۵ مرتبه ۲ کیلویی با آب ۱۰ لیتری حل کرد)

⬅️ مرحله سوم

آهک را با آب حل می کنیم (۱۰ کیلوگرم آهک را می توانیم در ۵ مرتبه ۲ کیلویی با آب ۱۰ لیتری حل کرد)

آب آهک را می توان با پارچه توری صاف کرد تا دانه های درشت حل نشده از شیره آهک جدا شود.

⬅️ مرحله چهارم

اضافه کردن محلول های آماده شده آهک و سولفات مس به مخزن اصلی

باید به این نکته توجه داشت اول محلول آهک باید اضافه کرد بعد محلول مس کم کم به آن اضافه شود، در غیر این صورت محلول به صورت لخته ای می شود. (مثل شیر ترش می برد)

سپس آنقدر به آن آب اضافه می کنیم تا حجم آن به ۱۰۰۰ لیتر برسد.

✔ حتما سمپاش مجهز به همزن خوب باشد تا از ته نشین شدن محلول جلوگیری شود در غیر این صورت هر چند دقیقه محلول را با بیل یا چوب هم بزنید تا ته نگیرد.

✔ هنگام پاشش بردو به تنه وشاخه درخت اگر بعد از فصل خزان می باشد حتما برگ های روی زمین ریخته را هم به قارچکش آغشته کنید، چون قارچ از طریق خاک آلوده به درخت انتقال پیدا میکند.

❌ توجه :در هنگام اضاف کردن محلول ها به داخل مخازن حتما میبایست محلول سولفات مس به محلول اهک اضاف گردد چرا که برعکس این اتفاق باعث میگردد محلول به حالت لخته و لکه شده تبدیل شود .

⁉️ طرز تهیه خمیر بردو؟

● برای تهیه خمیر بردو تمام مراحل فوق باید انجام گردد با این تفاوت که حجم نهایی آن نباید به ۱۰۰۰ لیتر برسد و پس از آماده شدن مقداری به آن آب اضافه میگردد که به صورت خمیر روان (مایع غلیظ) در آید که بتوان با استفاده قلمو به تنه درختان استعمال گردد.

1. یک کیلوگرم سولفات مس در 6 لیتر آب نسبتا گرم حل شود.

2. یک کیلوگرم آهک با 3 لیتر آب معمولی حل شود.

3. محلول شماره یک به آرامی و با هم زدن سریع به محلول شماره 2 اضافه شود .

4 . به محلول فوق 300 تا 500 گرم چسب باغبانی به آرامی و هم زدن سریع اضافه شود.

⁉️ فواید رنگ آمیزی تنه درختان با خمیر بردو؟

1.جلوگیری از آسیب سرمایی در اثر اختلاف دمای شب و روز

2. جلوگیری از ترک پوست

3. جلوگیری از خزه بستن تنه درختان

4. ضدعفونی تنه

5. جلوگیری از حرکت حشرات و حلزون روی تنه

6. کنترل بیماری‌های طوقه

استفاده از خمیر بردو بهتر است سالی چند بار تکرار شود که با هزینه کم از خیلی از زیان‌های احتمالی باغی جلوگیری می کند.

مسعود مهرپرور کارشناس ارشد گیاهپزشکی

  Emulsifying oils

⇐ روغن های امولسیون شونده؟

روغن‌های امولسیون شونده نام‌های متعددی دارد مانند روغن کشاورزی، روغن اسپری یا روغن سفید معدنی.

بیشتر ترکیبات روغنی که برای کنترل آفات استفاده می‌شوند از تقطیر نفت خام بدست می‌آیند.

برخی از خصوصیات مهم روغن‌های امولسیون شونده شامل مقدار بقایای غیرقابل سولفوناسیون، نقطه جوش متوسط و مقدار هیدروکربن‌های خطی و حلقوی است. روغن‌هایی که بعنوان آفتکش بکار می‌روند باید دارای خلوص بالایی باشند.

⁉️ درجه سولفوناسیون روغن ها؟

خصوصیت روغن ها را بر حسب جرم مولكولی آنها بیان می كنند . روغن های بسیار سبك خاصیت حشره كشی چندانی ندارند به عكس در صورتیكه از مولكولهای روغنی بسیار سنگین استفاده شود علاوه بر آفت ؛ گیاه میزبان هم صدمه خواهد دید .

عموما هیدروكربن هایی برای مبارزه با آفات روی گیاهان به كار گرفته می شوند كه نقطه جوش آنها دقیقا كنترل شده و عمدتاً از هیدروكربن های پارافینی تشكیل شده باشند . خلوص روغن ها را از نظر وجود هیدروكربن های غیر اشباع با درجه سولفوناسیون نشان می دهند . اگر درجه سولفوناسیون روغن ۱۰۰ باشد، یعنی صد در صد از هیدروكربن های اشباع شده تشكیل شده است. بنابراین هر چقدر درجه سولفوناسیون از ۱۰۰ كمتر باشد، میزان هیدروكربن های غیر اشباع بیشتر است.

درجه سولفوناسیون در تعیین روغن ها برای سمپاشی زمستانه و تابستانه موثر می باشد. مثلاً روغن های با درجه سولفوناسیون ۸۵ تا ۹۵ برای سمپاشی تابستانه و روغن های با درجه سولفوناسیون ۶۵ تا ۷۵ برای سمپاشی زمستانه مناسب هستند . روغن ها را به صورت امولسیون فرموله می كنند .

⁉️ طبقه بندی روغن ها از نظر فرمولاسیون؟

• روغن امولسیون شده (EC80%) دارای 80 درصد پارافین، 18-15 درصد آب، 2 درصد امولسیفایرو و مواد همراه دیگر

• روغن های امولسیون شونده بدون آب (%EC90) دارای 90 درصد پارافین و 10 درصد امولسیفایرو و مواد همراه دیگر

⁉️ اهمیت مصرف روغن های امولسیون شونده - ولک؟

⬅️ خاصیت حشره کشی روغن ولک با ایجاد قشر روغنی نازک غیر قابل نفوذ روی بدن حشرات و نیز تخم آنها از طریق بستن منافظ تنفسی باعث خفه شدن تخم، لارو و حشره نابالغ حشرات و کنه ها می شود و به همین طریق باعث از بین رفتن حشرات بالغ نرم تن می گردد. بنابراین جهت نتیجه مطلوب ، سمپاشی باید بطور کامل باعث پوشاندن سطح بدن حشرات گردد.
⬅️ بعنوان یک قارچ کش نیز روغن ولک از همین طریق عوامل بیماریزای قارچی را که در گیاه میزبان وجود دارند از بین می برد، یعنی جلوگیری از تنفس از طریق بستن منافذ تنفسی .
✔ لذا محلول تهیه شده از روغن ولک باید به قدر کافی سطوح بالا و زیرین برگها را بطور کامل پوشش داده ولی نباید در حدی باشد که از برگها و شاخه چکه و شره کند.
⬅️ روغن ولک قابل استفاده جهت کنترل کنه ها و حشره ها در مرحله تخم آفاتی همچون کنه تار عنکبوتی، کنه زرد شرقی، شپشک واوی، شپشک آرد آلود، پسیل ها، مگس سفید، شته ها، مینوز ها و سپردارها و… می باشد.
روغن ولک حتی قادر به از بین بردن سایر اشکال حشرات نابالع می باشد، چنانچه محلول سطح بدن حشره را کاملا بپوشاند .

⁉️ دلایل کاربرد روغن های امولسیون شونده -روغن ولک؟

✅ کنترل آفات زمستانه
✅ جهت تامین نیاز سرمایی درختان

✅ بیدار شدن یکنواخت درختان و از بین بردن اسید آبسزیک ( هورمون پیری ) در درختان خزان کننده

✅ روغن امولسیون شونده بعنوان ادجوانت برای بهبود کارایی برخی از آفتکش‌ها استفاده می‌شود.

✅ بی خطر بودن برای انسان ودشمنان طبیعی و اثر طولانی مدت

⁉️ دز پیشنهاد مصرفی؟

❌ توصیه مصرف ۵۰ تا ۱۰۰ لیتر در هکتار در باغات پسته بستگی به رقم

⁉️ قابلیت اختلاط؟

روغن های امولسیون شونده همانند ولک ۹۲ با اکثر حشره کش ها و قارچ کش های متداول قابل اختلاط می باشد و نباید با کاپتان، folpet و هر گونه ترکیب گوگردی ترکیب و مخلوط شوند. همچنین با حشره کش هایی مثل کارباریل یا دایمتوات نباید مخلوط گردد. ضمنا از ترکیب با هر نوع محصول دیگری که در آن استفاده از روغن ها منع شده باشد اجتناب کرد.

ولک ۹۲ با کودهای NPK که جهت محلول پاشی مورد استفاده قرار می گیرند، قابلیت اختلاط ندارد.

⁉️ نکات مهم مصرف؟

• برای سمپاشی درختان میوه پس از سپری شدن اوج سرما و قبل از بیداری درختان توصیه می شود.
• برای تامین نیاز سرمایی باغات پسته با در نظر گرفتن منطقه جغرافیایی و شرایط زمانی، عموما نیمه دوم بهمن ماه محلول پاشی روغن ولک پیشنهاد می گردد.
• از آب سبک برای سمپاشی و رقیق کردن آن ها استفاده شود.
• آفات باید مستقیما تحت سمپاشی قرار گیرند، سمپاشی تا زمان ریزش قطرات به سطح زمین باید ادامه یابد.
• بین آخرین روغن پاشی تا برداشت محصول باید سه تا چهار هفته فاصله باشد.
• کنترل بیولوژیک را می توان ۱۲ ساعت بعد از روغن پاشی روی سفید بالک ها انجام داد.
• بالا بودن درجه سولفوناسیون روغن ها احتمال گیاه سوزی را کاهش می دهد.
• نباید در گیاهان تحت استرس مانند ریشه های بریده شده و نهال های جدید استفاده شود.
• نباید برای بوته ها و درختچه های حساس استفاده شود.
• برای ماهی ها و موجودات آبزی مضر است و نباید آب های سطحی و جویبارها به این ماده آلوده شود.
•  

مسعود مهرپرور کارشناس ارشد گیاهپزشکی

Application of gypsum in agriculture

⇐کاربرد گچ در کشاورزی ؟

⁉️ فوايد استفاده از گچ در کشاورزی؟

گچ دارای 4 نقش کلی در خاک می باشد که شامل:

1️⃣ نقش گچ به عنوان کود

2️⃣ اصلاح کننده خواص فیزیکی خاک

3️⃣ اصلاح کننده خصوصیات شیمیایی خاک

4️⃣ بهبود خواص بیولوژیکی خاک

❎ با توجه به قليائيت و آهکی بودن خاک در بیشتر زمین های کشاورزی گچ يکی از بهترين و ارزان ترين روش‌های اصلاح خاک می‌باشد.

⁉️ اهم فواید کاربردی گچ در کشاورزی؟

⬅️ کاهش اسيديته خاک

⬅️ کاهش شوری خاک

⬅️ کاهش SAR (نسبت جذب سديم)

⬅️ افزايش نسبت Ca/mg

⬅️ پيشگيری از مسموميت منيزيم و جلوگيری از مسموميت بور

⬅️ رفع کمبودهای کلسیم(Ca) و گوگرد(S)

⬅️ اضافه کردن گچ به خاک از یک طرف موجب اصلاح خاک و کاهش مسمومیت های کلر(Cl)، سدیم(Na) و بور(B) خواهد شد و از طرف دیگر کمبود کلسیم را در درختان جبران خواهد کرد.

???? همچنین سولفات میتواند با آلومینیوم ترکیب شده و تولید سولفات آلومینیوم کند و بدینوسیله آلومینیوم را از دسترس گیاه خارج کند که این امر تاثیر مثبتی بر جذب عناصری چون روی، آهن و غیره دارد.

???? یون کلسیم در خاک سبب سبک شدن خاک و بهبود تهویه خاک می شود و یون سولفات نیز موجب افزایش جذب یون های فیکس شده و غیر قابل جذب در خاک میشود.

???? تحقیقات نشان داده وجود مقدار مناسب گچ در خاک موجب رشد و تکثیر بهتر کرم های خاکی می شود.

✅ باعث آزاد شدن یون کلسیم شده که در تغذیه پسته و کیفیت محصول پسته اهمیت بسیار زیادی دارد.

✅ استحکام پوسته سخت میوه، هنگام تشکیل بستگی به فراهمی یون کلسیم دارد.

⁉️ زمان مصرف گچ در باغات؟

بهترين زمان استفاده از گچ در خاک از نيمه پایيز تا نيمه زمستان است.

⁉️ خصوصيات گچ مناسب جهت اصلاح خاك در کشاورزی؟

گچ مناسب جهت اصلاح خاك های قلیایی، شور و سديمی در باغ هاي پسته بايد خصوصيات زير را داشته باشد:

1️⃣ شور نباشد (شوري كمتر از 2 يا حداقل 4 دسي زيمنس بر متر)

2️⃣ درصد گچ (سولفات كلسيم آبدار) آن بالا و حداقل از 30 درصد بيشتر باشد.

3️⃣ منيزيم آن بالا نباشد. نسبت كلسيم به منيزيم محلول آن حداقل از 4 بالاتر باشد.

4️⃣ حتي المقدور داراي ذرات درشت (بزرگتر از 2 ميلي متر) نباشد.

5️⃣ درصد آهک و آلومینیوم آن پایین تر از ۱۵ درصد باشد.

⁉️ روش کاربرد گچ در باغات؟

گچ به شکل کلوخه‌ای و آسیاب نشده به‌صورت نواری دو طرف ردیف درخت از هر طرف حداقل 1.5 متر بر روی سطح خاک و به عمق ۱۰ سانتی متر به‌ صورت یکنواخت پاشیده شده و سپس آبیاری سنگین انجام می‌شود.

❌ ميزان مصرف گچ تا 20 تن در هکتار توصیه می شود.

مسعود مهرپرور کارشناس ارشد گیاهپزشکی

Winter fertilization operation

⇐ کوددهی زمستانه ؟

⁉ عمليات كوددهي زمستانه؟

فصل زمستان كه هنگام خواب ريشه‌هاي درخت است، بهترين زمان و فرصت براي تغذيه و اصلاح خاك محسوب می‌شود.

تغذيه زمستانه شامل مصرف كودهاي فسفره، پتاسه و ريزمغذي ها (به صورت سولفات) و كوددامي است.

به دليل تحرك كم كودهاي پتاسيمي و فسفره، و همچنين سولفات هاي عناصر كم‌مصرف، پخش اين عناصر در عمقي كه حداكثر فعاليت ريشه درآن وجود دارد توصيه مي‌شود.

از آنجایی که درخت پسته بيش از 80 درصد آب و غذاي مورد نياز خود را از عمق 40 تا 80 سانتي متر جذب مي‌كند، و ظرفيت تثبيت خاك نیز در بيشتر مناطق پسته‌كاري، بالا است، لذا دادن كود در سطح زمين و هفت بيل‌كردن، كودها را حداكثر در عمق 20سانتي متري كه هيچ ريشه فعالي وجود ندارد قرار مي‌دهد.

بنابراین روش مناسب برای تغذیه «چالکود» است.

⁉ محل حفر چاله؟

چاله ها باید در نزدیکی تنه درختان حفر شود. این چاله ها در 1/3 قسمت انتهای سایه انداز درختان حفر شود.

⁉ تعداد چاله؟

در مجموع برای درختان میوه بیش از 10 سال دو تا چهار چاله برای هر درخت توصیه می شود.

در باغ های پرتراکم تعداد به یک چاله بین هر دو درخت محدود می گردد.

⁉ قطر و عمق چاله؟

قطر چاله ها بین 30 تا 50 سانتی متر خواهد شد. عمق چاله بستگی به عمق پراکنش ریشه های درخت دارد، در عمل به طور معمول عمق 40 تا 50 سانتی متری مناسب می باشد.

⁉ ‌چگونگی پر کردن چاله ها؟

يك لايه كود حيواني پوسيده به ضخامت تقريبي 10 سانتي متر در كف كانال ریخته، یک لایه با مقادير توصيه شده كودهاي شيميايي روی آن پاشیده و مجددا با يك لايه كود حيواني پوسيده تکمیل شود(حالت ساندویجی). این كانال بايد حداكثر تا دهه اول اسفند ماه با خاك پر شود.

در زمان چال‌کود باید درخت در خواب کامل باشد، یعنی بعد از خزانِ درخت تا یک ماه قبل از بیدار شدن درختان

مسعود مهرپرور کارشناس ارشد گیاهپزشکی

Sulfur spraying in gardens

⇐ گوگرد پاشی؟

⁉ نحوه استفاده از گوگرد برای گردپاشی باغات پسته؟

✔ حتما باید هنگام ریختن گوگرد پودر به داخل سم پاش از الک ریز عبور داده شود و بعد داخل سم پاش ریخته شود.

✔ سم پاش حتما همزن داشته باشد.

✔ بهترین قطر نازل سرلانس بین ۲ تا ۲.۵ می باشد.

✔ در هزار لیتر آب ۴۰ تا ۶۰ کیلو گوگرد توصیه می شود.

✔ برای ارقام بادامی مانند: رقم اکبری، احمدآقایی و سفید فیض آباد با توجه به حساسیت از دوز پایین تر استفاده گردد.

✔ گوگرد باید در چند مرحله به تانکر اضافه گردد.

✔ ریکا در معلق ماندن گوگرد موثر است، پس همراه گوگرد یک لیتر در هزار ریکا استفاده گردد.

✔ بهتر است تانکر کاملا پر نگردد و سر خالی باشد تا همزدن و معلق نگه داشتن گوگرد بهتر انجام شود.

✔ گوگرد پاشی درختان پسته بهتر است در زمانی که دمای زیر ۴۰ درجه هست استفاده شود.

✔ با سایر سموم مخلوط نشود بهتر است.

✔ با روغن ها مخلوط نگردد و قبل و بعد از آن به مدت ۲۵ تا ۳۰ روز از روغن استفاده نشود، چون باعث ایجاد مسمومیت می شود.

✔ گوگرد پاشی درختان پسته بهتر است در شب هنگام و خنکی هوا پاشیده نشود، چون احتمالا تصعید نمی گردد.

✔ بهترین زمان پاشش ۶ صبح تا ۱۱ و در بعد از ظهر ۴ تا ۸ شب می باشد.

✔ گوگردهای پایه نفتی به دلیل خلوص و سرعت تصعید بالاتر بهتر از گوگردهای بر پایه گازی می باشند.

✔ در جمعیت پایین پوره ها پاشیده شود، در صورت شکرک و تداخل نسل احتمال موفقیت کمتر می گردد.

✔ با توجه به آتش زا بودن گوگرد توصیه می شود که باقیمانده گوگرد در ته تانکر دور از باغ معدوم گردد.

⁉ سوختگی پسته در اثر گوگرد پاشی؟

✔ به دلیل تیرک نمودن ذرات معلق گوگرد به دلیل سر لانس نامناسب و ضربه زدن به میوه ایجاد می گردد.(مانند اثرات ضربه ای بادهای شن آور)

? برای جلوگیری از سوختگی توصیه می شود نازل در بیرون از باغ تنظیم گردد تا پاشش پودری ایجاد گردد و سپس وارد باغ گردد.

? در صورت تیرک نمودن مجدد نازل ها، توصیه می شود قطر نازل اضافه تر گردد تا از ضربه زنی به میوه های پسته و سوختگی آن جلوگیری گردد.

مسعود مهرپرور کارشناس ارشد گیاهپزشکی

Soil sampling

⇐ نمونه برداری خاک؟

⁉ اهمیت آزمون خاك؟

✔ به منظور تعیین مقدار عناصر غذایی قابل استفاده گیاه در خاک انجام می شود.

✔ بر اساس آزمون خاک می توان توصیه کودی مناسبی را در مورد مصرف بهینه عناصر غذایی پرمصرف و کم مصرف ارائه کرد.

✔ آزمون خاک روشی موثر برای جلوگیری از کمبود و مسمومیت های عناصر غذایی در خاک می باشد.

⁉ زمان مناسب نمونه برداری از خاك؟

⇐⏳ بهترين زمان يك ماه قبل از كشت و يا پس از برداشت محصول و در باغات، بهترين حالت قبل از کاشت گیاه و درختكاری و یا قبل از شروع فصل رشد می باشد، که عموما این زمان ها در فصول پاییز و یا اوایل_بهار می باشد که در این ایام کشاورز وقت بیشتری داشته و بهتر میتواند نسبت به تهیه کودهای مورد نیاز و نیز مصرف آنها اقدام نماید.

⁉ بهترين شرايط نمونه برداری از خاک؟

⇐ موقعی که خاک از نظر رطوبت حالت گاورو داشته باشد كه عموما اين شرايط پس از گذشت ۳ روز از آبياری مزرعه و باغ پديد می آيد.

⁉  الگوی نمونه برداری از خاك؟

1️⃣ در زمين هايی كه شكل هندسی منظمی دارند؛ قطرهای آنها را ترسيم نموده، از محل تلاقی آنها يك نمونه و از محل راس ها با كمی فاصله نسبت به مركز و حاشیه زمین، چهار نمونه تهيه مي كنيم.

2️⃣ در زمين هايی با شكل هندسی نا منظم، حركت نمونه بردار به صورت زيگزاگی S يا مارپيچ W می باشد به نحوی كه در هر محل تغيير جهت، يك نمونه تهيه می گردد.

⁉ نحوه نمونه برداری از خاك؟

⇐ بهترين شيوه نمونه برداری تهيه نمونه مركب می باشد. در اين روش برحسب مساحت باغ يا مزرعه، از چندين نقطه نمونه برداری شده و نمونه های مربوط به هر عمق نقاط مختلف را با هم مخلوط می كنيم و در پايان يك نمونه كه تركيبی از خاك نقاط مختلف در عمق مشخص می باشد برای هر عمق بدست مي آيد.

⁉ عمق نمونه برداری از خاک؟

⇐ بستگی به نوع و سن گياه دارد و به صورت ميانگين برای

#چمن ها                                     ۰-۸ و ۸-۱۵ سانتی متر،

#گياهان_زراعی                                      ۰-۳۰ سانتی متر،

درختان با ريشه نيمه عميق مثل:

#مركبات، سياه ريشه ها              ۰-۳۰ ، ۳۰-۶۰ سانتی متر و

برای درختان با ريشه عميق مثل:

#پسته                         ۰-۴۰، ۴۰-۸۰ ، ۸۰-۱۲۰ سانتی متر می باشد.

⁉ مكان نمونه برداری از خاک درختان بسته به نوع آبياری؟

1️⃣ در شيوه آبياری غرقابی؟

بهترين مكان نمونه برداری در انتهای قسمت سايه انداز و در فاصله ۱/۵ تا ۳ متری كنار رديف درختان (بسته به سن درخت) می باشد.

2️⃣ در شيوه آبياری قطره ای؟

نمونه برداری بر اساس شيوه خيس شدگی زمين صورت مي گيرد كه ۲/۳ نمونه ها از قسمت مركزی الگوی خيس شدگی و مابقی از قسمت حاشيه الگوی خيس شدگی انجام می گيرد.

⁉ نکات مهم جهت نمونه برداری از خاک؟

⬅️ در نمونه برداری از خاك رنگ خاك، بافت خاك، شيب زمين و نحوه مديريت مزرعه و باغ را بايستی مورد توجه قرار داد.

⬅️ نمونه خاک باید عاری از خرده سنگ ها، آشغال، تكه های چوب، علف های هرز و... باشد.

⬅️ در حین نمونه برداری از خاک نباید کلوخه های خاک را حذف کرد، بلکه آن ها را باید خرد نمود و همراه نمونه نگه داشت.

⬅️ ایده آل ترین نمونه خاک بایستی حداقل ۴۰۰ گرم وزن داشته باشد. جهت انجام آزمایشات خاک آورده شده از مزرعه باید ۱-۱/۵ کیلوگرم باشد.

⬅️ قبل از ارسال نمونه ها به آزمایشگاه، باید آنها در هوای آزاد روی یک مقوا، كيسه يا گونی تميز پهن و خشک شوند که به آن اصطلاحاً خاک هوا خشک می گویند.

⬅️ باید محل نمونه برداری، عمق نمونه برداری، تاریخ نمونه برداری و نوع محصول یادداشت شود.

مسعود مهرپرور کارشناس ارشد گیاهپزشکی