فروشگاه اینترنتی کشاورزی روزبخیر

فروشگاه اینترنتی کشاورزی روزبخیر

ارائه بهترین و معتبرترین برندهای کشاورزی از قبیل: ادوات کشاورزی ، کود و سموم شیمیایی و ..

ثبت مشاوره

مشاوره و ارائه راهکارهای علمی و به روز کنترل آفات و بیماری های گیاهی

ارائه بهترین و دقیق ترین توصیه های کودی بر مبنای نمونه برداری و آزمایش گیاه ، خاک و آب

 جهت افزایش عملکرد تضمینی باغات پسته

با کارشناسان ما در تماس باشید ... 

 خرید و دسترسی آسان به محصولات با کیفیت مورد نظر شما

با مجوز رسمی از وزارت صنعت و معدن و تجارت (اینماد)

زمان باقی مانده تا پایان سفارش

Macro & Micro nutrients

 

 

⁉ عناصر ماکرو (پرمصرف) و عناصر میکرو (کم مصرف) در گیاه؟

⁉ کوددهی؟

مهمترين عامل در حاصلخيزی خاك، كوددهی می باشد. به عبارت ديگر كاربرد اصلی كود ماكرو و میکرو به منظور تأمين نياز غذايی گياهان جهت حداكثر بهره وری از خاك است.

بطور کلی گروهی از عناصر خاص در جدول تناوبی عناصر، مورد نیاز تمامی گیاهان می باشند که در دوره های مختلف رشد گیاهی به مصرف گیاه می رسند.

میزان مورد نیاز این عناصر در گیاهان مختلف متفاوت است، اما به طور کلی از نظر میزان استفاده گیاهان از این عناصر، به دو دسته ماکروالمنت یا عناصر پر مصرف و میکرو المنت یا الیگو المنت یا عناصر کم مصرف تقسیم بندی می شوند.

 

⇐ عناصر غذایی ماکرو و میکرو؟

1- انواع ماکرو المنت های مورد نیاز گیاه؟

عبارتند از :
1️⃣ اصلی       ⬅️ ازت، فسفر، پتاسیم
2️⃣ ثانویه     ⬅️ منیزیم، کلسیم، گوگرد

 

2- انواع میکرو المنت های مورد نیاز گیاه؟

عبارتند از:
آهن ، مس ، روی ، بر ، سدیم ، کلر ، مولیبدن، منگنز، کبالت ، سیلیسیم و…


به جز عناصر ماکرو و میکرو فوق، عناصر اکسیژن، کربن و هیدروژن نیز جز ماکروالمنت ها محسوب می گردند، که گیاه آنها را از طریق هوا و آب تامین می کند.

در واقع عناصر اکسیژن و هیدروژن را از طریق آب (H2O) و کربن را از طریق دی اکسیدکربن (CO2) موجود در هوا جذب می کند.


⇐ میزان کم یا عدم وجود هر یک از این عناصر میتواند نقش سایر عناصر خاک را بی تاثیر و کم رنگ نماید.

 

 


تفاوت عمده انواع کود میکرو و ماکرو ، در میزان مصرف آنها می باشد ، نه در تعداد دفعات مورد استفاده آن ها

 

⭐ کود میکرو عمدتا به شکل سولفات در زمستان و در محل ريشه ها و همراه با كود حيوانی و بصورت چالكود زير قطره چكانها مصرف می شود.
⭐ همچنین در فصل رشد می توان کود میکرو را به شکل عمدتا کلات و بعضی موارد سولفات به صورت محلول و بر روی برگ گیاهان مورد استفاده قرار داد.


✔ کودهای کامل "ماکرو و میکرو" با دارا بودن عناصر اصــلی و عناصر ریزمغذی باعث رشــد و توسعه ریشه گــیاه می‌گردد. همچنین موجب سلامت و شادابی و مقاومت در برابر آفات و بیماری‌ها شده و ماندگاری بیشتر میوه، زودرسی و مقاومت در برابر تنش های محیطی را در پی خواهد داشت.

 

 

مسعود مهرپرور کارشناس ارشد گیاهپزشکی

 
 
 
 
 
 

Elements required by plants for growth

 

عناصر غذایی مورد نیاز گیاه؟

 عناصر شیمیایی برای رشد و نمو هر گیاهی منجمله پسته مورد نیاز هستند.

●    16 عنصر به دو گروه عناصر ماکرو (macro nutrient) و عناصر میکرو (micro nutrient) تقسیم بندی می‌شوند.

●   بنابر تقسیم بندی دیگر این 16 عنصر به دو دسته عناصر معدنی (mineral nutrients) و غیر معدنی (mineral nutrients non) دسته‌بندی می‌شوند.

⬅️ عناصر غیرمعدنی شامل کربن(c)، اکسیژن(o) و هیدروژن (H) می‌باشند. این عناصر در آب یا هوا وجود دارند.

⬅️ عناصر معدنی دیگر شامل نیتروژن (N)، پتاسیم (K)، فسفر(P)، کلسیم (ca)، منیزیم (Mg)، گوگرد (S)، بر (B)، مس (CU)، آهن (Fe)، کلر (Cl)، منگنز (Mn)، مولیبدن (Mb) و روی(Zn) می‌باشند. عناصر معدنی یا mineral nutrients در خاک موجود دارند و توسط ریشه های درختان و نباتات قابل جذب هستند.

●   بسیاری عناصر به فرم آنیونی (یون با بار منفی) و یا کاتیونی (یون با بار مثبت) توسط درختان جذب می شوند. جذب بسیاری از عناصر توسط ریشه در نتیجه اختلاف بار الکتریکی عنصر با کانال‌های جذبی موجود در ریشه صورت می پذیرد.

●   معمولا همه عناصر بصورت کافی در دسترس ریشه ها نیستند و الزاما باید مواد غذایی مورد نیاز درختان از طریق کوددهی در اختیار انها گذاشته شود مخصوصا در مورد درختان پسته کوددهی به منظور تامین نیاز غذایی درختان پسته الزامی است.

●  اين عناصر براي عملكرد خاصي از گياه لازم هستند. همچنين اين مواد مغذي در مقاومت درخت در مقابل آفات و كيفيت محصول آن نقش مهمي دارند. به علاوه اگر بيش از اندازه در خاك و يا آب وجود داشته باشند عناصري مانند (Cl,B,Na) مي توانند مسموم كننده باشند. بنابراين دانستن اينكه نياز درخت به اين عناصر به چه ميزان مي باشد مهم است.

●   مواد مغذي به همراه آب و از طريق ريشه وارد گياه مي شوند، گياهاني كه داراي ريشه قهوه اي رنگ هستند به دليل قطر و ميزان گسترش بالاي آن ها داراي قدرت جذب بيشتري هستند.

●   عوامل محيطي مثل درجه حرارت ، بيماري، شوري و وجود ديگر يون ها در خاك نيز عوامل موثري بر جذب مواد مغذي هستند.

 

نقش pH خاک در جذب عناصر مورد نیاز گیاه؟

●   یکی دیگر از فاکتورهای اساسی در جذب مواد غذایی توسط درختان از خاک اسیدیته یا pH خاک است.

   اسیدیته خاک به صورت مستقیم روی میکرو ارگانیسم های موجود در خاک (life soil) و همچنین جذب مواد غذایی مختلف تاثیر می‌گذارد.

   pH خاک مشخص می کند کدام عناصر توسط ریشه‌ها جذب شوند و کدامیک جذب نشوند.

   در شرایط اسیدیته پایین (pH اسیدی) عناصری مانند روی، منگنز، آلومینیم، مس و کبالت بسیار قابل جذب هستند و برعکس در pH بالا نمی توانند توسط گیاهان جذب شوند.

   نوع و عمق خاك عواملي هستند كه روي ميزان گسترش ريشه گياه ، pH بافت خاك و رطوبت خاك موثرند و در نتيجه روي جذب مواد مغذي توسط گياه موثرند.

⬅️   به طور معمول عناصر ماکرو در pH پایین یا شرایط اسیدی کمتر توسط درختان جذب می‌شوند و برعکس آن عناصر میکرو در شرایط pH بالا یا بازی شانس کمتری برای جذب توسط ریشه درختان دارند.

 

عناصر غذایی مورد نیاز پسته؟

درخت پسته براي رشد و باردهي به 14 عنصر نياز دارند. اين عناصر عبارتند از:

عناصر ماکرو (macro nutrient) - عناصر پر مصرف اصلی؟

ازت، فسفر، پتاسیم (N,P,K)

●   عناصر ماکرو عناصری هستند که به مقدار زیاد مورد نیاز درختان هستند و سالیانه مقادیر زیادی ازاین عناصر توسط ریشه های درختان پسته از خاک برداشت می‌شود تا به مصرف برسند. معمولا بدلیل اینکه میزان جذب این عناصر توسط ریشه درختان پسته فوق‌العاده بالاست هر سال باید کمبود این عناصر را با استفاده از کوددهی جبران کرد.

 

عناصر ماکرو (macro nutrient) - عناصر پر مصرف ثانویه؟

کلسیم، منیزیم ، گوگرد (Ca,Mg,S)

●   معمولا نیازی به اضافه کردن کود برای جبران کمبود این دسته از عناصر ماکرو نیست چون به وفور در خاک موجود هستند. البته در نواحی با خاک های اسیدی یا (pH) پایین برای کمبود دو عنصر کلسیم(ca) و منیزیم(Mg) کودهای حاوی این عناصر باید حتما به خاک اضافه شوند اما در شرایط خاکی اغلب باغات پسته ایران از جمله  استان کرمان و استان یزد (قلیایت شدیدخاک و pH بالا) نیازی به افزودن کودهای کلسیمی و منیزیمی نیست چون به حدکافی در خاک وجود دارند.

عناصر میکرو (micro nutrient) - عناصر کم مصرف؟

آهن ، منگنز ، مس ، روی ، بر ، مولیبدن، کبالت ، نیکل و… (Co,Fe,Mn,B,Cu,Zn,Ni,Mo)

●   عناصری هستند که به مقدار بسیار جزیی در مقایسه با عناصر ماکرو مورد نیاز درختان پسته هستند. البته اگر همین مقدار کم هم درخاک موجود نباشد یا در اختیار درختان قرار نگیرد درختان دچار عوارض شدیدی خواهند شد و کمبود عناصر میکرو در درختان پسته خسارت‌زا است.

●   بر خلاف عناصر ماکرو که تمام نیاز درختان را نمیتوان از طریق محلول پاشی تامین کرد عناصر میکرو را میتوان از طریق محلول پاشی یا برگ پاشی در اختیار درختان پسته گذاشت و کمبودشان را رفع کرد.

 

ازت - نيتروژن (N)

يكي از لازم ترين كودهاي مورد نياز درخت پسته ازت مي باشد .

نقش اصلی ازت در گیاه ساخت پروتئین های گیاهی بوده که نقشی ساختاری و کلیدی می باشد.

رشد و باردهی درختان پسته به میزان زیادی به ازت بستگی دارد و کمبود آن رشد ، باروری و تولید محصول را محدود می سازد.

اين عنصر براي سنتز كه براي گياه لازم هستند استفاده مي شود.

در اثر كمبود nucleic اسيدهاي آمينه و اسيدهاي نيتروژن رويش شاخه ها كم مي شود .

شاخه ها باريك تر، كوتاه تر و اغلب پوست آن ها مايل به قرمز مي شود.
برگ هاي جوان به همراه برگ هاي كهنه شروع به زرد شدن و ريزش مي كنند و درخت كم پشت مي شود. محصول درخت كم مي شود.
البته آبياري بيش از اندازه يا كم و يا آفات گياهي نيز مي توانند چنين نشانه هايي داشته باشند.

بطورکلی نیاز گیاه پسته به ازت ، 600 گرم ازت خالص به ازای هردرخت در سال پر محصول بوده و براساس درصد ازت کودهای ازته ، میزان مصرف هر یک از کودها قابل محاسبه می باشد .

 

فسفــر (P)

   قابلیت دسترسی به فسفر خاک توسط گیاه بیش از آنکه به مقدار آن در خاک بستگی داشته باشد به pH و شرایط خاک بستگی دارد.

pH کمی اسیدی تا خنثی بهترین pH برای قابلیت دسترسی به فسفر می باشد .

    درخاک های قلیایی تشکیل فسفات های کلسیم که حلالیت بسیار کم داشته و تبدیل آن ها به فرم های محلول نیز کند صورت می گیرد ، موجب کاهش قابلیت دسترسی به فسفر توسط گیاه می شود .

فسفر از جمله عناصری است که در خاک بسیار کند حرکت کرده و توسط ذرات خاک تثبیت می گردد .

   در نتیجه کودهای فسفره بایستی در نزدیکی ریشه مصرف شده و از مخلوط کردن این کود با خاک به جهت جلوگیری از تثبیت و غیرفعال شدن آن بایستی جلوگیری نمود .

⬅️ حد بحرانی فسفر در خاک15 PPm و در برگ پسته 0.14 درصد ماده خشک می باشد .

    ازجمله علائم کمبود فسفر ، ارغوانی شدن برگ سرشاخه ها ، باریک شدن شاخه ها ، برهنه شدن درخت ، دیرباز شدن جوانه ها و تیره شدن رنگ برگ های پیر می باشد .

 

پتــاسیــم (K)

اين عنصر فعال كننده بسياري از آنزيم هاي گياهي است .
اين ماده تنظيم كننده باز شدن منافذ برگ ها و تبادل گازها مي باشد.

همچنين در شكل گيري قندها و نشاسته جهت سنتز پروتئين و تنظيم سلول ها موثر است .

درختان پسته در سال پر محصول 200 پوند پتاسيم و در سال كم محصول 100 پوند پتاسيم جذب مي كنند.
بيشتر اين پتاسيم در دانه هاي پسته ذخيره مي شود و در نتيجه در زمان برداشت از درخت جدا مي شود.

بنابراين اگر چند سال به باغ كود پتاسيم داده نشود پس از مدتي باغ دچار كمبود اين ماده مي شود .
برگ هايي كه دچار كمبود پتاسيم شده اند در وسط تابستان نشانه هاي كمبود را بروز مي دهند.

برگ ها رنگ پريده و لبه برگ ها به طرف بالا تا مي خورد و حلقه مي شود و بصورت خاكستري رنگ ظاهر مي شود. اين نشانه ها بيشتر روي برگ هاي كهنه پديدار مي شوند.

رشد درختان كند شده و برگ هاي كوچكتري توليد مي كنند.

درختاني كه كمبود پتاسيم آنها شديد نباشد نرمال به نظر مي رسند ولي باردهي آنها از آنچه كه بايد باشد كمتر مي شود.

نقش پتاسیم در گیاه بیشتر کاتالیزوری بوده و کمبود آن مقاومت گیاه را در برابر آفات و بیماری ها کاهش می دهد . پتاسیم موجب تسهیل نفوذ آب در سلول های گیاهی و سبب کنترل عمل باز و بسته شدن روزنه های برگ در هنگام تبخیر و تعرق می شود .

جذب پتاسیم در سال پرمحصول ( ON ) حدود 6 برابر سال کم محصول ( Off ) بوده و بیش از 90 درصد کل جذب سالیانه پتاسیم در طی دوره پرشدن مغز اتفاق می افتد .

درختان پسته پتاسیم زیادی جذب می نمایند بطوریکه جذب سالیانه پتاسیم توسط درخت پسته به جذب ازت  که پرمصرف ترین عنصر غذایی است نزدیک می باشد .

⬅️ حد بحرانی پتاسیم قابل جذب درخاک 300 PPm و دربرگ 2 – 1.5 درصد ماده خشک می باشد .

مصرف پتاسیم موجب افزایش درصد خندانی و کاهش پوکی دانه های پسته نیز می گردد.

درصورت کمبود این عنصر در گیاه پسته حاشیه برگ ها به سمت بالا پیچیده همچنین برگ هایی که کمبود پتاسیم دارند ، حاشیه سوختگی قهوه ای را نشان می دهند .

برای کوددهی به باغات فاقد پتاسیم درخاک های با بافت سنگین و رسی می بایستی مقادیر زیادی از کودهای پتاسه درون شیار کودی مصرف شود در غیر اینصورت درختان پاسخ مناسبی به دریافت کود نخواهند داد ( حداقل 3 کیلوگرم سولفات پتاسیم به ازای هر درخت بارده و بزرگ ).

در اراضی سبک و شنی مقدار مصرف کودهای پتاسه می تواند کمتر در نظرگرفته شود .

    از آنجایی که 90 درصد جذب پتاسیم توسط درخت پسته در طی دوره پرشدن مغز اتفاق می افتد ، محلولپاشی با کودهای حاوی درصد بالای پتاسیم و همچنین کاربرد کودهای پتاسه محلول در آب همراه با آب آبیاری ، در طی این دوره زمانی به بهبود کیفیت محصول و افزایش عملکرد محصول کمک شایان توجهی می نماید .

 

گـــوگـــرد (S)

گوگرد بصورت یون سولفات در محلول خاک وجود داشته و بعلت داشتن بارمنفی جذب ذرات خاک نمی شود.

اکسید و احیاء گوگرد درخاک بیولوژیکی بوده و میکرو ارگانیسم های خاک می توانند گوگرد را به بون سولفات تبدیل و قابل استفاده برای گیاه نمایند .

اضافه کردن گوگرد به خاک علاوه بر تامین نیاز غذایی گیاه ، از نظر خواص اصلاحی و تاثیری که روی pH خاک دارد مفید می باشد .

برای موثر بودن مصرف گوگرد بایستی شرایط از نظر تهویه رطوبت فراهم باشد تا میکرو ارگانیسم های خاک بتوانند گوگرد را به سولفات تبدیل نمایند و این امر موجب کاهش موضعی pH گردد .

علائم کمبود گوگرد مشابه علائم کمبود ازت بوده و شامل زردی برگ های جوان ، کاهش رشد گیاه و نازکی شاخه ها می باشد .

⬅️ حد بحرانی گوگرد در خاک 15 PPm و در برگ پسته 0.3 درصد ماده خشک می باشد .

مقدار 1 – 50 تن گوگرد ترجیحا میکرونیزه در هر هکتار مخلوط با کودحیوانی در چالکودها جهت باغات پسته قابل توصیه می باشد .

 

کلسیـــم (Ca)

درخاک های مناطق خشک و نیمه خشک ، کلسیم نسبت به سایر عناصر غذایی به مقدار بیشتری در محلول خاک وجود دارد اما فقط وجود آن در خاک و بافت های گیاه و برگ ، دلیل بر اینکه محدودیتی از نظر آن وجود ندارد نیست و باید مطمئن شد که آیا عنصر مذکور در گیاه از تحرک مناسبی برخوردار بوده و آیا قادر به انجام وظیفه خود می باشد یا خیر . بنابراین مشکل اصلی کمبود کلسیم ، جذب آن از طریق خاک نبوده بلکه انتقال آن در داخل گیاه است که موجب بروز عوارض ناشی از کمبود کلسیم بخصوص در میوه ها که بیشتر از بقیه اندام های گیاه به کلسیم نیاز دارند ، می شود .

از جمله عوارض کمبود کلسیم در درختان پسته عارضه لکه پوست استخوانی در دانه های پسته می باشد که با 3 نوبت محلولپاشی با کودهای حاوی کلسیم در اوایل فصل رشد ( اواخر فروردین تا اواخر اردیبهشت ) با فاصله 15 – 10 روزه می توان از شدت عارضه تا مقدار بسیار زیادی کاست .

⬅️ حد بحرانی کلسیم در برگ پسته حدود 2 درصد ماده خشک گیاهی است .

در خاک میزان کلسیم در ارتباط با منیزیم و سدیم سنجیده می شود و نسبت جذب سدیم ( SAR ) کمتر از 15 و نسبت کلسیم به منیزیم بیش از یک در خاک می تواند نشان دهنده وضعیت نسبتا مناسب کلسیم در خاک باشد .

در درختان پسته مبتلا به کمبود کلسیم ، برگ های جوان و نزدیک انتهای شاخه به شکل چروکیده و کج در آمده و نوک برگ ها و حاشیه آن ها بطرف بالا و یا پایین لوله می شود .

کمبود کلسیم در درختان پسته بیشتر کیفی بوده و در نتیجه اثرات متقابل با عناصر دیگر یا عدم انتقال مناسب در گیاه اتفاق می افتد.

درصورت نیاز می توان از 200 – 100 تن گچ خام در هکتار جهت اصلاح خاک و رفع نیاز گیاه به کلسیم استفاده نمود .

 

منيزيم (Mg)

منیزیم بصورت یون منیزیم از محلول خاک جذب شده و درخاک های مناطق خشک و نیمه خشک به مقدار زیادی بصورت جذب سطحی ذرات خاک وجود دارد .

درنتیجه در این خاک ها بیشتر با مسئله بیشبود و مسمومیت این عنصر روبرو هستیم تا کمبود و کمبود احتمالی آن نیز بیشتر ممکن است در خاک های شنی اتفاق بیفتد.

⬅️ حدبحرانی منیزیم در خاک PPm 15 و دربرگ پسته 60 درصد ماده خشک گیاهی می باشد.

کمبود آن موجب ظهور رنگ زرد و کلروز بین رگبرگی در برگ های مسن و پیر گیاه می شود .

درصورت کمبود مصرف 400 کیلوگرم سولفات منیزیم در هکتار در چالکود و در صورت مسمومیت مصرف گچ و پتاسیم در مقادیر زیاد توصیه می گردد.

اين ماده يكي از فعال كننده هاي آنزيم هاي رشد است.

كمبود منيزيم در درختان پسته زياد شايع نيست و بيشتر در خاك هاي شني و اسيدي اتفاق مي افتد.

نشانه هاي كمبود در ميانه فصل و روي برگ هاي پاييني بصورت لبه هاي زرد رنگ نمايان مي شود .

لبه هاي برگ ممكن است پس از مدتي بر عكس سبز V حالت سوخته پيدا كنند و اين سوختگي به داخل پيشرفت كرده و سرانجام يك رنگ از برگ بجا مي گذارد و سپس برگ هاي سوخته شروع به ريزش مي كنند.

كمبود منيزيم ممكن است با كمبود پتاسيم اشتباه گرفته شود. براي اطمينان آناليز بافت برگ بايستي انجام شود.

 

آهــــــن (Fe)

آهن یکی از عناصر ضروری برای رشد تمامی گیاهان است .

درصورت کمبود آن کلروفیل به مقدار کافی در سلول های برگ تولید نمی شود .

زردی برگ ناشی از آهک ، شکل خاصی از کمبود آهن در گیاه است که بخش وسیعی از کشور ما را فراگرفته است .

آبیاری بیش از حد ، مصرف بی رویه و نامتعادل کودهای شیمیایی ، کمبود مواد آلی و فشرده شدن خاک و زیادی بی کربنات در محلول خاک از جمله عوامل موثر در کاهش جذب آهن توسط گیاه می باشد .

درصورت کمبود آهن ، کلروفیل به مقدار کافی در سلول های برگ تولید نشده ، ابتدا فاصله بین رگبرگ ها زرد شده و با شدت یافتن کمبود ، تمامی سطح برگ زرد می شود . بدلیل آن که آهن در گیاه متحرک نمی باشد این علائم ابتدا در برگ های جوان و قسمت های فوقانی گیاه ظاهر شده و با پیشرفت کمبود تمامی گیاه را در بر می گیرد .

⬅️ حد بحرانی آهن در خاکPPm 10 – 7 و در برگ پسته PPm 100می باشد .

جهت مصرف خاکی آهن بایستی حتما از کودهایی با بنیان کلات EDDHA نظیر سکوسترین آهن استفاده نمود.

جهت محلولپاشی از کودهای آهن با بنیان کلات EDTA نیز می توان استفاده نمود.

 

روی (Zn)

سومين كمبود رايج در ميان درختان پسته كمبود روي مي باشد .

اين ماده براي انسجام غشاء و سنتز هورمون و براي ساختن هورمون گياهي و كلروپلاست لازم است.

كمبود روي در بيشتر مناطقي كه پسته كشت مي شود شايع است .

اغلب درختان تازه كشت شده در معرض كمبود روي هستند.

مقدار روی در محلول خاک بسیار ناچیز بوده و هرچه PH خاک بیشتر شود از مقدار روی قابل جذب گیاه کاسته می شود بنابراین در خاک های با PH قلیایی که خاص خاک های آهکی است کمبود روی شایع و گسترده می باشد .

استفاده زیاد از کودهای فسفره در خاک هایی که مقدار روی قابل استفاده کمی دارند ، موجب بروز کمبود تحمیلی روی در گیاه می شود .

روی در بسیاری از سیستم های آنزیمی گیاه نقش کاتالیزوری فعال کننده و یا ساختمانی داشته و در ساخته شدن و تجزیه پروتئین ها در گیاه نیز دخیل است .

یکی از بارزترین نقش های روی در ساخت اسید آمینه تریپتوفان بعنوان پیش نیاز ساخت هورمون اکسین است که در رشد طولی شاخه ها موثر می باشد .

همچنین روی در مرحله گرده افشانی و جوانه زدن دانه های گرده نقش اصلی را ایفاء نموده و موجب تسریع در رشد لوله گرده شده و در نتیجه امکان لقاح و تشکیل میوه را افزایش می دهد .

نشانه هاي كمبود روي در اوايل بهار رخ مي دهد و عبارتند از تاخير در باز شدن جوانه هاي روينده كه اين تاخير مي تواند به اندازه يك ماه باشد.

نشانه هاي سرمازدگي در تنه درختان يك ساله زماني كه جوانه ها باز مي شوند ، ظاهر مي شود.

برگ ها كوچك و زرد هستند برگ هايي كه دچار كمبود روي شده اند داراي لبه هاي موج دار و دانه هاي پسته به طور محسوس كوچك و قرمزتر از حد نرمال هستند.

تعداد دانه هاي پسته در هر خوشه كاهش يافته و اغلب آنها پوك هستند .
كمبود روي مي تواند به چند شاخه از درخت محدود باشد و بقيه درخت سالم باشد.

از جمله علائم کمبود روی ، تاخیر در باز شدن جوانه های رویشی و زایشی حتی تا مدت یک ماه ، تشکیل دانه های کوچک تر و قرمزتر از دانه های سالم ، ریزبرگی ، کم برگی ، کوچک شدن میان گره های سرشاخه و روزت می باشد .

⬅️ حد بحرانی روی در خاک PPm 2و در برگ پسته PPm 30می باشد.

مصرف خاکی سولفات روی در چالکود به همراه کود حیوانی به میزان حداقل 250 گرم به ازای هردرخت در باغات دچار کمبود همچنین محلولپاشی سولفات روی پس از برداشت و اواخر اسفند هنگام تورم جوانه ها و در اردیبهشت ماه در باغات پسته توصیه می گردد.

 

منگنـــــز (Mn)

یون دوظرفیتی منگنز در مجموع محلول ترین فرم آن و قابل جذب برای گیاه می باشد.

نقش عمده منگنز در گیاه مشارکت در سیستم های ترکیبی است.

منگنز در تولید کلروفیل نقش اساسی داشته و متابولیسم ازت و واکنش های آبی فتوسنتز نیز از منگنز تاثیر می گیرند

منگنز و آهن بر روی یکدیگر دارای اثر متقابل می باشند.

⬅️ حدبحرانی منگنز در خاک PPm 8و در برگ پسته PPm 50 است .

به علت تحرک کم منگنز در گیاه علائم کمبود نخست در بافت های جوان مشاهده می شوند .

علائم کمبود شبیه علائم کمبود آهن بوده با این تفاوت که در کمبود منگنز قسمتی از حاشیه برگ سبز باقی می ماند .

نکته حائز اهمیت و قابل اشاره در ارتباط با نقش عنصر منگنز در گیاه پسته ، تحقیقی است که نشان داده مهمترین عنصر غذایی که در تفاوت بین باغات با عملکرد بالا با باغات با عملکرد پایین ایفای نقش می کند ، عنصر منگنز می باشد .

 

مس (Cu)

نقش مس در گیاه بیشتر در فعالیت های آنزیمی گیاه خصوصا فعال کردن آنزیم های اکسیداز می باشد .

قابلیت دسترسی به مس برای گیاه نظیر اغلب ریزمغذی ها به pH خاک بستگی داشته و با افزایش pH از قابلیت جذب آن کاسته می شود.

همچنین در خاکهای آلی نیز مس اغلب به فرم کمپلکس های آلی بسیار پایدار وجود داشته و با پیوند بسیار سختی بین مولکول های آلی جای می گیرد.

در نتیجه قابلیت جذب آن برای گیاه کم شده و نمی تواند بوسیله گیاه مورد استفاده قرارگیرد.

در نتیجه برخلاف تمامی عناصر غذایی ریزمغذی بایستی حتی المقدور با کودهای حیوانی و دامی مخلوط نگردد. مس با فسفر و آهن و روی اثر متقابل دارد.

⬅️ حدبحرانی مس در خاک PPm 1و در برگ پسته PPm 10می باشد.

علائم کمبود مس در گیاه پسته بصورت سوختگی برگ های نزدیک به نوک سرشاخه ها ، قلبی شکل شدن برگ های نورس و عصایی شکل شدن شاخه های بالایی درخت و تابیدن آن ها به سمت پائین می باشد .

كمبود مس در پسته بسيار رايج است و مانند روي اغلب در درختان تازه كشت شده رخ مي دهد .

نشانه هاي كمبود مس در نيمه تابستان ظاهر مي شوند.

برگ هاي نارس انتهاي شاخه ها ابتدا نوك سوخته و برخي اوقات بصورت قلبي شكل در مي آيد.

شاخه ها كمي خشك مي شوند و جراحات تيره رنگ كوچكي در نوك شاخه ها ايجاد مي شود.

در اواخر تابستان شاخه ها خشك مي شوند و مغز پسته ها بصورت بدي چروك مي خورند.

 

بر (Br)

یکی از منابع اصلی بر خاک ، آب آبیاری و بر موجود در آن می باشد. اما لزوما آب های شور دارای بر زیاد نیستند .

بر در فعالیت های زایشی ، گرده افشانی ، تقسیم سلولی بافت های مریستمی ، ترمیم بافت های آوندی ، متابولیسم کربوهیدرات ها و انتقال آن ها نقش ایفاء می نماید .

درخاک های دارای بافت سبک ، بر در اثر بارندگی و یا آبیاری شسته شده و از دسترس گیاه خارج می گردد.

همچنین در pH بالاتر از 8 و درخاک های آهکی میزان جذب بر به میزان زیادی کاهش می یابد که این امر بعلت واکنش متقابل بین کلسیم و بر می باشد.

⬅️ حدبحرانی بر در خاک PPm 1و در برگ پسته PPm 250می باشد.

از علائم کمبود بر در گیاه پسته، پیچیده شدن حاشیه برگ ها ، تغییر شکل برگ بصورت فنجانی ، پوکی محصول و عدم خوشه بندی مناسب را می توان نام برد.

درصورت کمبود محلولپاشی اسیدبوریک در پائیز پس از برداشت و یا اواخر اسفند هنگام تورم جوانه ها توصیه می گردد.

بر براي گل دادن پسته قابليت گرده افشاني و پسته دادن لازم است.

نشانه هاي كمبود بر عبارتند از: خشك شدن نوك شاخه ها، ناقص بودن جوانه ها و سرانجام خشك شدن آن ها. برگ ها زرد و دندانه دندانه هستند نوك برگ ها برگشته و بد شكل مي شود. برگ هاي بالغ ضخيم مي شوند و اگر آن ها را لمس كنيم حالت چرمي دارند و به تدريج شكننده شده و مي ريزند.
لازم به ذكر است كه بيش از حد استفاده كردن از بر مي تواند مسموم كننده باشد.

 

مسعود مهرپرور کارشناس ارشد گیاهپزشکی

Application of potassium silicate fertilizer in agriculture

 

⇐کاربرد کود سیلیکات پتاسیم در کشاورزی؟

اثرات محلول‌پاشی سیلیکات پتاسیم؟

☘ مطلوب شدن و افزایش اندازه و وزن دانه، عطر و طعم میوه، خاصیت افزایش ماندگاری میوه

☘ بالا بردن سیستم ایمنی گیاه

☘ مقاوم شدن درختان باغی در برابر انواع آفت های باغی و مهاجم

☘ افزایش مقاومت به آفاتی نظیر: مانند کرم ساقه خوار، مگس جالیز، مگس سفید، شته، کنه، تریپس و …

☘ افزایش مقاومت برنج در برابر بیماری هایی نظیر: بلاست برنج، شیت بلایت، پژمردگی ورتیسیلیومی، سفیدک پودری و …

☘ افزایش مقاومت فوق العاده باغات در مقابل تنش های محیطی نظیر تنش گرمایی، تنش سرمایی و شوری خاک

☘ تقویت کننده دیواره سلولی گیاه با تشکیل یک سد فیزیکی در برابر نیش حشرات، کپک و قارچ به عنوان عایق

☘ افزایش سایز محصول به دلیل وجود پتاسیم

☘ افزایش فتوسنتز گیاه

☘ کنترل تعریق و کاهش تعرق گیاه

☘ بهبود رشد زایشی، ارتقاء عملکرد محصول از طریق طویل کردن خوشه و افزایش وزن دانه

☘ کاهش ورس (خوابیدگی) در غلات به ویژه در مزارع برنج و گندم

☘ استحکام ساقه ­ها

☘ نگهداری گیاه در جهتی که حداکثر نور را جذب کند.

یکی از مهم ترین مزیت های کودهای مایع سیلیس دار مانند سیلیکات پتاسیم، کاهش آبشویی کودهای نیتروژنه و افزایش کارایی استفاده از آن به وسیله گیاه می باشد.

 

 

✔ محلول‌ پاشی سیلیکات پتاسیم در اواخر خردادماه و تیرماه در باغات پسته در کاهش خسارت سرسوختگی پسته، پوکی، سقط جنین و افزایش پرکردن مغز پسته موثر می‌باشد.

 

سیلیکات-پتاسیم

 

اهمیت عنصر سیلیسیم در گیاهان؟

⬅️ سیلیسیم یکی از عناصر مفید برای گیاهان به شمار می رود و دومین عنصر فراوان پوسته زمین می باشد.

⬅️ سیلیسیم از طریق افزایش جمعیت موجودات ذره بینی خاک حاصلخیزی خاک را نیز افزایش می دهد.

⬅️ سیلیسیم باعث رشد رویشی و افزایش تولیدات ماده خشک شده و ضخامت، سفتی و ایستادگی برگ‌های گیاه را افزایش می‌دهد.

⬅️ سیلیسیم قابلیت استفاده از فسفر را افزایش داده و سبب کاهش قابلیت استفاده بیش از حد از نیتروژن در گیاه می شود.

⬅️ سیلیسیم تجمع بیش از حد فسفر که باعث مسمومیت گیاه می شود را کاهش داده و باعث جلوگیری از بروز کمبود ناشی از زیادی فسفر می شود.

استفاده از کودهای حاوی سیلیس مانند سیلیکات پتاسیم با تقویت دیواره سلولی و رسوب در فضای سلولی از تغذیه ی حشراتی مانند پسیل پسته جلوگیری می کند.

 

⁉ نتایج مطالعات و تحقیقات بدست آمده کاربرد کود سیلیکات پتاسیم در محلول‌پاشی؟

⬅️ طبق نتایج آزمایشات انجام شده در باغات پسته دامغان، محلول پاشی سیلیکات پتاسیم بر روی رقم شاه پسند سبب کاهش 40% پوکی و 58% عارضه سوختگی در اوج گرمای تابستان می شود.

● کاربرد کود سیلیکات پتاسیم با غلظت 2 در هزار منجر به افزایش وزن کل در رقم اکبری 16/9 گرم نسبت به شاهد شده است.

● در اثر مصرف کود سیلیکات پتاسیم میزان وزن بدون پوست در رقم اکبری 16/57 گرم نسبت به شاهد و وزن خشک 6/69 گرم نسبت به شاهد افزایش معناداری را داشته است.

● محلول پاشي 2 ليتر سيليکات پتاسيم در هزار لیتر آب بر روي گیاه برنج در مرحله پنجه دهی برای کسب بيشترين عملکرد دانه، نتایج قابل قبولی را داشته است.

از نتایج بدست آمده مشخص شده است که استفاده از کودهای تقویتی سیلیکات پتاسیم که خاصیت سیلیکاتی دارند، برای حفظ عملکرد اقتصادی گیاهان ضروری و قابل توجیه است،

 

نکته!

سیلیکات پتاسیم با کلسیم حالت رقابت دارد، بنابراین از مصرف سیلیکات پتاسیم در زمان نیاز گیاه به کلسیم مثل زمان ارزنی شدن تا عدسی شدن پسته جدا خودداری شود.

 

مسعود مهرپرور کارشناس ارشد گیاهپزشکی

 Agonoscena targioni 

 

⇐پسیل پسته - شیره خشک پسته

 

شکل شناسی

رنگ عمومی حشرات بالغ زرد رنگ، شاخک‌ها 10 بندی، دارای دو فرم تابستانه (کوچک‌تر و روشن‌تر) و زمستانه (بزرگ‌تر و تیره‌تر) می‌باشد.

 

زیست شناسی

این آفت در سال 5-4 نسل دارد و زمستان را بصورت حشرات کامل در زیر برگ‌های پای درخت، پوستک درختان و لابلای شکاف‌ها، درزهای زمین و علف‌های هرز، کاه و کلش‌های کف باغ می‌گذراند.

پسیل‌های زمستان گذران از شهریور‌ ماه بتدریج در باغات پسته نمایان می‌شوند.

پسیل‌های تابستانه از نیمه اردیبهشت ماه در باغ‌ها پدیدار شده و تا مهرماه دیده می‌شوند.

 

 

 

علایم خسارت

آفتی درجه یک بوده وخسارت مهم این آفت تشکیل ناقص مغز (پر نشدن کامل مغز) و گاها پوکی کامل (نبستن مغز) در دانه است.

این حشره با تغذیه از شیره گیاهی عسلک فراوانی دفع می‌نماید که به سرعت در مجاورت هوا خشک شده و سفید می‌شود. بطوری که علایم اولیه خسارت در پسته بصورت ایجاد دانه‌های مدور شکر مانند و بلور شیری رنگ در سطح برگ‌ها است، به همین دلیل است که به این آفت شیره خشک می‌گویند.

همچنین در مراحل پیشرفته باعث زردی، خشک شدن و پیچیدگی برگ‌ها و برگ ریزی پیش از موعد مقرر، افزایش مقدار دهان بستگی میوه و در نهایت ریزش جوانه های سال بعد در درختان پسته می‌شود.

 

 

 

کنترل

الف) تقویت درخت از نظر تغذیه و آبیاری ، یخ آب زمستانه، شخم باغ ها به طور کامل در پاییز و زمستان

ب) شکار انبوه حشرات با نصب کارت‌های زرد

ج) استفاده از کائولین با ایجاد لایه سفید رنگ مانع تغذیه پسیل پسته و ایجاد خسارت خواهد شد.

د) محلول پاشی با صابون کشاورزی 1 لیتر در هزار لیتر آب

ه) گوگرد پاشی، گوگرد مایع 3 لیتر در هزار لیتر آب و یا گوگرد پودری 30 کیلوگرم در هزار لیتر آب

و) محلول پاشی با استفاده از سیلیکات پتاسیم 3 لیتر در هزار لیتر آب

ز) محلول پاشی با استفاده از کود سولوپتاس 3 لیتر در هزار لیتر آب

 

* نرم مبارزه براساس توصیه‌های تحقیقاتی وجود ۱۵ عدد پوره پسیل در پشت و روی برگچه‌ها اعلام گردیده است.

تحقیقات نشان داده است ارقام کله قوچی، اکبری، احمد آقایی، سفید پسته بیشتر حشره را به سوی خود جلب می نمایند.

 

سموم پیشنهادی

اختلاط کلرپریفوس (دورسبان) مقدار مصرف: 1 لیتر  + هگزافلورمون (کنسالت) مقدار مصرف: 1 لیتر

* ترکیب بالا در هزار لیتر آب محلول پاشی شود.

در رابطه با پسیل پسته کلرپریفوس خاصیت پوره کشی و هگزافلورمون خاصیت تخم کشی دارد، لذا ترکیب این دو سم باعث همپوشانی سیکل زندگی آفت شده و کنترل بهتر و موثرتری صورت می گیرد.

 

در ایران سموم مختلف و متعددی تاکنون برای مبارزه با پسیل پسته ثبت و به مصرف رسیده اند از جمله:

 

● سموم شبه نیکوتینی نظیر:

ایمیداکلوپراید(Imidacloprid)  با نام تجاری کنفیدور(Confidor)  ،

استامی پراید (Acetamiprid) با نام تجاری موسپیلان  (Mospilan

تیامتوکسام (Thiamethoxam) با نام های تجاری کروزر (Cruser) – آکتارا (Actara) – مموری (Memory)  ،

بیسکایا (Biscaya) با نام تیاکلوپرید  ،

کالیپسو (Calypsu

 

● سموم تنظیم کننده رشد (IGR) نظیر:

هگزافلومورون (Hexaflumuron) با نام تجاری کنسالت (Consult) ،

فلوفنوکسورون (Flufenoxuron) با نام تجاری کاسکید (Cascade) ،

رانر (Runner

 

● کنه کش هایی نظیر:

فن پیروکسی میت (Fenpyroximate) با نام تجاری ارتوس (Ortus)  ،

 اسپیرودیکلوفن (Spirodiclofen) با نام تجاری انویدور (Envidor)،

 

● حشره کش سيستميک از گروه کتونول 

تتراميکاسپیروتترامات (Spirotetramat) با نام تجاری مونتو (Movento

 

⬅️ بر اساس مطالعات و گزارشات بدست آمده در کشور ترکیه برای مبارزه اختصاصی با پوره های پسیل پسته از سموم زیر استفاده می کنند که کارایی آن ها در کشور ایران باید مورد تحقیق، بررسی و آزمایش شود.

دیمتوات(Dimethoate)  ،

فن والریت  (Fenvalerate

فن پروپاترین  (Fenpropathrin

سایپرمترین (Cypermethrin)  ،

دلتامترین (Deltamethrin)  .

 

✔ مصرف سموم آمیتراز (Amitraz) با نام تجاری میتاک، و اندوسولفان (Endosulfan) با نام تجاری تیودان (Thiodan) ممنوع شده است.

 

☘ متاسفانه در باعات پسته شاهد استفاده بیش از حد سموم شیمیایی مختلف و متنوعی برای مبارزه با پسیل پسته هستیم که بعضا مجوزی برای مصرف از طرف سازمان حفظ نباتات و موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور نداشته و بصورت خودسرانه توسط کشاورزان و باغداران مصرف می شوند که کار عاقلانه ای بنظر نمی رسد و خطرات احنمالی از جمله بروز پدیده مقاومت در آفات نسبت به سموم مصرفی، تخریب و آلودگی های زیست محیطی ، از بین بردن دشمنان طبیعی، به هم زدن تنوع ژنتیکی، ظهور آفات ثانویه و ... را در پی دارد.

 

مسعود مهرپرور کارشناس ارشد حشره شناسی

Hemi; Pentatomidae

 

سن‌ و سنک پسته

 

شکل شناسی

در تمام گونه ها سر مثلثی شکل و کوچک، خرطوم نسبتا بلند و در حال استراحت در زیر بدن قرار می‌گیرد.

 

1. سن‌ها

*نام‌های علمی گونه های خسارت زا

1-1- سن‌های سبز دارای لکه سفید در انتهای سپرچه از جنس (Brachynema spp. (Hemi; Pentatomidae

2-1- سن‌های سبز یکدست، فاقد لکه سفید در انتهای سپرچه از جنس (Acrosternum. spp (Hemi; Pentatomidae 

3-1- سن قرمز با نام علمی (lygaeus pandurus (Hemi; Lygaeidae

4-1- سن‌های قهوه‌ای از جنس (Apodiphus spp. (Hemi; Pentatomidae

 

 

 

زیست‌شناسی سن ها

این آفات در سال 5-3 نسل دارند و زمستان را بصورت حشره کامل در زیر بوته های گیاهان و پناهگاه های مختلفی می‌گذراند.

سن‌های کامل در اواسط فروردین ماه از محل‌های زمستان گذران خارج شده و از میزبان‌های مختلف تغذیه و به روی آن‌ها تخم‌ریزی می‌کنند.

 

سبد خرید :  جهت مشاهده و خرید سم حشره کش کلرپیریفوس اینجا کلیک نمایید.

 

2. سنک ‎ها

به برخی از سن ها به علت کوچکی جثه، سنک (سن کوچک) می گویند.

حشرات کامل دارای شاخک و پاهای نسبتا بلند بوده و اکثرا به رنگ سبز روشن می باشند. د

ر بعضی موارد سنک ها به رنگ قهوه ای و خاکستری نیز دیده می شوند.

*نام‌های علمی بعضی از گونه های خسارت زا از خانواده Miridae

جنس های Megacoelum.spp و Campylomma.spp

گونه های M.brevirostre و M.tricolor

 

 

زیست‌شناسی سنک ها

این آفت در سال یک نسل دارد و زمستان را بصورت تخم در داخل بافت نرم گیاه میزبان می‌گذراند. پوره ها بسیار فعال و پر تحرک هستند و در صورتی که تحریک شوند، به سرعت حرکت کرده و لا به لای خوشه ها و برگ ها مخفی می شوند.

سنک ها به طور عمده در اوایل رشد میوه و قبل از سخت شدن پوست استخوانی، از میوه تغذیه می نمایند.

 

علایم خسارت سن و سنک ها

آفاتی درجه اول که در ابتدای فصل از مرحله تشکیل میوه تا سخت شدن پوست استخوانی باعث سیاه شدن و ریزش میوه‌ می‌شوند.

همچنین پس از سخت شدن پوست استخواني باعث نکروزه شدن مغز شده و از بازار پسندي آن مي‌کاهند.

این آفات قادر به انتقال قارچ Nematospora coryli بوده و بیماری ماسوی پسته (ماستی شدن اطراف مغز میوه‌ها) را به وجود می‌آورند.

 

 

*** باید دقت شود خسارت سن ‎ها با کمبود کلسیم اشتباه نشود؛

در کمبود کلسیم دانه‎ های پسته از نوک شروع به سیاه شدن می‌کنند، اما در سن‎ زدگی از جای نیش سن، قطرات شفاف خارج می‎شود و در ادامه سطح خارجی میوه، سیاه و در سطح داخلی، لکه‌های سفید رنگ مشاهده می‌شود.

 

کنترل

الف) خودداری از کندن علف‌های هرز میزبان سن در زمان رسیدن میوه

ب) پرهیز از هر گونه سم پاشی های بی رویه جهت حفظ حشرات مفید و دشمنان طبیعی به ويژه زنبورهاي پارازيتوئيد تخم سن‌های پسته

 

سموم پیشنهادی

افوریا (تیامتوکسام + لامبدا سای هالوترین)            مقدار مصرف:   0.3 لیتر در هزار لیتر آب

فنيتروتيون (سوميتيون)                                     مقدار مصرف:  1.5 تا 2 لیتر در هزار لیتر آب

فنتيون (لبايسيد)                                               مقدار مصرف:  1 تا 1.5 لیتر در هزار لیتر آب

 

مسعود مهرپرور کارشناس ارشد حشره شناسی

 

kermania pistaciella

 

پروانه چوب‌خوار پسته – کرمانیا

 

شکل شناسی

حشره کامل با بال‌های باز به طول 13-11 میلی‌متر می‌باشد

بال‌های جلویی به رنگ خاکستری تیره و یک لکه زرد در وسط بال و یک لکه کوچکتر در انتهای آن است

بال‌های عقبی به رنگ خاکستری متمایل به زرد روشن است ودر قاعده ی آن، یک لکه بزرگ وزرد رنگ دیده می‌شود

 

 علائم حمله آفت به درخت

سیاه شدن وریزش خوشه های کوچک ، ریزش دانه های انتهای خوشه های بزرگ ، ضعف و کمی رشد شاخه های جوان ، وجود دالانهای سیاه توپر در سرشاخه ها 

 

زمان مبارزه از نظر خصوصیات گیاه پسته 

پس از تلقیح اکثر گلهای ماده و به اندازه ارزن شدن 60% میوه ها 

 

زمان مبارزه از نظر آفت 

حداکثر ظهور پروانه ها 

 

مبارزه غیر شیمیایی

عدم سمپاشی در آلودگیهای کمتر از 40% به منظور حمایت از دشمنان طبیعی 

 

بهترین تاریخ مبارزه

دهه سوم فروردین

 

مبارزه شیمیایی و مقدار سم توصیه شده

لاروین فقط در آلودگیهای بالای 65%  به مقدار 1 کیلو گرم در هزار لیتر آب  

 اتیون ، اندوسولفان ، زولون  در جمعیتهای 40 تا 60 %  2 لیتر در هزار لیتر آب